Pomoc dla samorządów w okresie pandemii - inicjatywa ustawodawcza Senatu RP

Uwagę na problem samorządów, na przykładzie sytuacji Kalisza, zwrócił senator Janusz Pęcherz podczas plenarnego posiedzenia Senatu w dn. 13 maja, kiedy to procedowano ustawę dotyczącą działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 - tzw. tarczę antykryzysową 3.0. - Dzisiaj musimy spojrzeć zdecydowanie wyraźniej na problemy, z jakimi borykają się samorządowcy, przede wszystkim w gminach i powiatach. Dwie poprzednie tarcze antykryzysowe, ale i trzecia, która analizowana jest od tygodnia w Wysokiej Izbie nie zawierają rozwiązań dotyczących pomocy gminom czy powiatom w związku z utraconymi dochodami i zwiększonymi kosztami wynikającymi z przypisanych kolejnych zadań, które są wynikiem pandemii wirusa SARS-CoV-2 – mówił w Senacie Janusz Pęcherz. - Dane z Ministerstwa Finansów przekazane 10 maja br. gminom, są przerażające. Obliczenia wskazują, że dochody z PIT za kwiecień 2020 r. w porównaniu z kwietniem 2019 r. są nawet o ponad 40% niższe, a sytuacja może się jeszcze pogorszyć. Dla przykładu w Kaliszu dochody z podatku PIT za kwiecień 2019 r. wynosiły ponad 18 mln zł, a za kwiecień 2020 r. tylko 10,6 mln zł.

Utracone dochody są i będą w dalszym ciągu także ze zwolnień z podatku od nieruchomości i innych. - Zwiększone koszty funkcjonowania gmin w wyniku stosowania przepisów antycovidowych dotyczą m.in. lokalnego transportu zbiorowego, odbioru odpadów z miejsc kwarantanny czy izolacji, a także wydatków ponoszonych na pomoc szpitalom w zakupie sprzętu medycznego oraz innych środków zabezpieczających personel medyczny pracujący z osobami zakażonymi koronawirusem. Miasto Kalisz na tego typu działania wydatkowało już do tej pory kwotę ponad 2,7 mln zł (organem prowadzącym szpitale jest Marszałek Województwa Wielkopolskiego) – dodał Janusz Pęcherz.

Janusz Pęcherz zwrócił też uwagę na trudną sytuację spółek i instytucji, które w związku z pandemią nie mają przychodów, a generują znaczne koszty, m.in. Aquapark Kalisz, MKS Kalisz, OSRiR, MZBM czy Filharmonia Kaliska. – To wszystko instytucje miejskie i to samorząd Kalisza musi poradzić sobie ostatecznie z ich utrzymaniem w okresie pandemii – dodał Janusz Pęcherz.

Ostatecznie z inicjatywy ustawodawczej Senatu przegłosowano projekt ustawy o szczególnych rozwiązanych dla samorządu terytorialnego w okresie pandemii. Zaproponowano m.in., aby od kwietnia br. oraz w całym 2021 r. jednostki samorządu nie dokonywały wpłat tzw. janosikowego, umożliwienie wykorzystania środków z opłat za zezwolenia na sprzedaż alkoholu na działania związane ze zwalczaniem pandemii, a także możliwość zawieszenia w całości albo w części realizacji Budżetu Obywatelskiego w latach 2020-2021.

Wprowadzono także poprawkę, aby ze zbiórek publicznych prowadzonych w gminach na zakup środków ochrony osobistej (np. maseczki i rękawice), nie było konieczności odprowadzania podatku VAT do Urzędów Skarbowych.

Projekt ustawy trafi teraz do Sejmu.