Z pasją o dziedzictwie kulturowym i historycznym Lasów Państwowych

Tematem przewodnim konferencji był udział leśników w zachowaniu, ochronie oraz upowszechnianiu dziedzictwa kulturowego i historycznego. Prelegenci zaprezentowali dorobek minionych pokoleń oraz zwrócili uwagę na wieloaspektowe działania realizowane na terenie kraju, ich uwarunkowania i efektywność.

– Rok 2024 jest wyjątkowy – jubileuszowy. Obchodzimy 100-lecie Lasów Państwowych oraz 50 lat mecenatu Lasów Państwowych nad założeniem rezydencjalnym w Gołuchowie. Od pięciu dekad chronimy leśne dziedzictwo. Przekazujemy wiedzę historyczną na temat organizacji i funkcjonowania lasów, leśnej kultury oraz techniki i technologii – mówił Adam Kozyra, dyrektor Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie, uroczyście otwierając konferencję.

Odbyły się trzy sesje plenarne. Referaty wygłosili: Adam Kozyra, dyrektor Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie; prof. dr hab. Władysław Chałupka; prof. dr hab. Andrzej Grzywacz; prof. dr hab. Andrzej Michałowski; dr Edward Marszałek; dr inż. Tomasz Skowronek; prof. UPP dr hab. Jarosław Szaban; dr Jerzy Adamczewski; dr inż. Adam Całka; Adrian Talaśka z Nadleśnictwa Rytel; Krzysztof Łaziuk z Nadleśnictwa Supraśl.

Dyrektor Adam Kozyra przybliżył historię Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie.

Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie gromadzi dzieła leśników i osób, dla których las jest inspiracją do tworzenia sztuki. Inicjuje wydarzenia, dzięki którym możliwe jest ukazanie artystycznych talentów. Ponadto prowadzi ciągłą kampanię mającą na celu bezpośrednią edukację leśną społeczeństwa.

Bogate zbiory znajdujące się w Muzeum Leśnictwa stanowią świadectwo minionych czasów, jednocześnie budują przyszłość kolejnych pokoleń. Dziedzictwo to także zabytkowy park-arboretum wraz z pomnikowymi drzewami, rewaloryzowany i pielęgnowany oraz budynki, niegdyś należące do rodów Działyńskich i Czartoryskich.

Historia Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie jest wyjątkowa i godna upamiętnienia. Jednostka samodzielnie funkcjonuje od grudnia 1986 roku. Jednak pierwsze kroki w kierunku jej utworzenia poczyniono już w latach 70. XX wieku, kiedy to zapadła decyzja o lokalizacji Muzeum Leśnictwa na terenie dziewiętnastowiecznego założenia zamkowo-parkowego w Gołuchowie.

Pamięć o wydarzeniach z minionych czasów jest tutaj wciąż pielęgnowana. Nie byłoby teraźniejszości bez troski współczesnych pokoleń o zachowanie dziedzictwa materialnego i leśnej tradycji.

Wydarzenie patronatem honorowym objął Dyrektor Generalny Lasów Państwowych. Zostało zorganizowane przy współpracy z Centrum Informacyjnym Lasów Państwowych.

Organizatorem konferencji był Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie, a w składzie komitetu organizacyjnego znaleźli się: prof. UPP dr hab. Jarosław Szaban z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu – przewodniczący; Jerzy Fijas, zastępca dyrektora generalnego Lasów Państwowych; Adam Kozyra, dyrektor Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie; dr inż. Tomasz Skowronek z Polskiego Towarzystwa Leśnego; Alicja Antonowicz, kierownik Działu Edukacji w Ośrodku Kultury Leśnej w Gołuchowie. Podczas wydarzenia z OKL współpracuje Centrum Informacyjne Lasów Państwowych.

Partnerami przedsięwzięcia byli Wydział Leśny i Technologii Drewna Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu oraz Polskie Towarzystwo Leśne.

Spotkanie odbyło się w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa.

Konferencja skierowana była do przedstawicieli Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, reprezentantów Wojewódzkich Urzędów Ochrony Zabytków, samorządów realizujących zadania w obszarze ochrony dziedzictwa kulturowego i historycznego, instytucji kultury, muzeów, bibliotek, środowiska naukowego i instytutów badawczych, osób zajmujących się programami edukacyjnymi dotyczącymi ochrony dziedzictwa oraz wszystkich zainteresowanych tematyką.

Konferencji towarzyszyła wystawa posterowa „Budownictwo służbowe leśne na terenach Żywiecczyzny według projektów Karola Pietschki”. Można było także obejrzeć filmowe prezentacje działań na rzecz dziedzictwa w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe.

Wydarzenie uświetnił występ Orkiestry Reprezentacyjnej Lasów Państwowych przy Technikum Leśnym im. Adama Loreta w Tucholi. Orkiestra, jako zespół, istnieje 1 września 1966 r. 27 października 2000 r. Dyrektor Generalny Lasów Państwowych mianował zespół Orkiestrą Reprezentacyjną Lasów Państwowych, a dyrygentowi wręczył „Kordelas Leśnika Polskiego”. Obecnie orkiestrze dyryguje Damian Kolassa. Artyści mogą poszczycić się licznymi osiągnięciami artystycznymi w kraju i zagranicą. Orkiestrę tworzą uczniowie tucholskich szkół oraz absolwenci.

Las jest naszym dziedzictwem, cennym i wartościowym. Zachwyca, stanowi natchnienie dla artystów. To wyjątkowa przestrzeń, w której subtelna gra barw pobudza wyobraźnię. Przenikające się światło i cień tworzą widok niezwykły. Obraz zapada w pamięć. Zachęca do wyrażania swoich uczuć i emocji. By ukazać wyjątkowy obraz lasu, wydaliśmy tekę z dwunastoma pracami plastyka Rafała Walendowskiego, dla którego las stał się inspiracją. W jej skład wchodzą wybrane pastele tworzone w latach 2022–2023, ukazujące leśne pejzaże oraz studium pojedynczych drzew. Prace powstały w Ośrodku Kultury Leśnej w Gołuchowie – miejscu wielowymiarowego oddziaływania społecznego, oddanego w zarząd leśnej tradycji 50 lat temu. Walor estetyczny środowiska leśnego, w zestawieniu z percepcją lasu i indywidualnym odbiorem, kształtuje warsztat twórcy. W obliczu majestatu natury z pokorą utrwala on zmienność kolorów w porach roku. Artysta ukazał drzewa będące świadectwem przeszłości i jednocześnie budujące przyszłość kolejnych pokoleń. Zaprezentowane prace są pełne tajemniczości oraz głębi. Dają poczucie bliskości z przyrodą. Przypominają o tym, że chronimy i promujemy dziedzictwo polskiego leśnictwa oraz sprawujemy pieczę nad twórczością osób, dla których las jest źródłem natchnienia. To jedyne w swoim rodzaju dzieła, które są wyrazem miłości do natury.