Społeczne

"Pan Bóg  nam deszcz zesłał, napadało i ścieka w tej chwili" – mówi kierownik delegatury WIOŚ w Kaliszu, komentując sytuację na Swędrni i Kanale Bernardyńskim

2024-07-25 14:00:00 redakcja@calisia.pl

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu delegatura w Kaliszu przekazał do Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego wstępne, cząstkowe, wyniki badań po zgłoszeniu skażenia wody w rzece przez Stowarzyszenie "Prosna od źródeł". W wodzie brakuje tlenu, przekroczone są wartości związków organicznych, przede wszystkim azotu i fosforu. 

Rzeka Swędrnia, Kalisz - 21 lipca 2024 r., Prosna od Żródeł
Rzeka Swędrnia, Kalisz - 21 lipca 2024 r., Prosna od Żródeł

O makabrycznym odkryciu, jakiego dokonał Maciej Garbowicz ze Stowarzyszenia "Prosna od źródeł" informujemy na Calisia.pl od soboty 20 lipca. Dla przypomnienia:  aktywista natrafił na martwe ryby w Kanale Bernardyńskim i w rzece Swędrni. Już w sobotę na miejscu pracowali strażacy, a Specjalistyczna Grupa Ratownictwa Chemicznego z Ostrowa Wielkopolskiego pobrała próbki wody w celu zbadania ich na obecność niebezpiecznych dla ludzi i zwierząt substancji. Z kolei w niedzielę strażacy pracowali na Swędrni w Rożdżałach koło Kalisza, gdzie na powierzchni wody unosiła się tłusta maź. 

W poniedziałek, 22 lipca spotkał się sztab kryzysowy, w którego skład weszli m.in. przedstawiciele władz Kalisza i powiatu kaliskiego oraz gminy Ceków-Kolonia, a także Wód Polskich – Zlewni Kalisz, Państwowej Straży Rybackiej – Posterunku Rejonowego w Kaliszu, PSP w Kaliszu, OSP Kalisz - Sulisławice, kaliskiego oddziału Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu i policji. Za przyczynę stanu wód uznano naturalne procesy biologiczne zachodzące na skutek wysokich temperatur wody i powietrza.

Obecnie (czwartek 25 lipca) znane są już szczątkowe wyniki badań. Opublikowało je Starostwo Powiatowe:

1. 19 lipca 2024:
miejsce pobrania próbek: Kalisz, ul. Ciesielska
a. tlen 0,71-0,72 mg/l – pozaklasowy
b. zasolenie w granicach II klasy: przewodność: 528-529 μS/cm,
chlorki, siarczany – II klasa
c. odczyn pH – obojętny 7,32-7,38
2. 21 lipca 2024:
a. na całym badanym odcinku Swędrni stwierdzono brak tlenu, woda pozaklasowa wszędzie poniżej 0,5 mg/l (Dębe: 1,67-1,71, Rożdzały: 0,27-0,32, Kalisz, ul. Ciesielska 0,26-0,25)
b. zasolenie w granicach II klasy – przewodność 481-526 μS/cm
c. odczyn pH – obojętny: 6,90-7,09
d. zanieczyszczenie organiczne  – ogólny węgiel organiczny – pozaklasowy, pond dwukrotnie wyższy niż granica klasy II (Kanał, Bernardyński, Swędrnia 24,1-25,6 mg/l
e. związki azotu na granicy klasy II – głównie azot organiczny: na poziomie 2,1-2,3 mg/l
brak azotu azotawego i azotynowego, azot amonowy – poniżej 0,1 mg/l
f. fosfor ogólny – pozaklasowy – od 0,39-1,73 mg/l
3. 22 lipca 2024:
a. na całym badanym odcinku Swędrni stwierdzono brak tlenu, woda pozaklasowa wszędzie poniżej 0,5 mg/l (Orzeł – powyżej Dębego: 3,8-3,82, Dębe: 0,53-0,55, Rożdzały: 0,40-0,42, Kalisz, ul. Rajskowska 0,41-0,43)
b. zasolenie w granicach II klasy – przewodność 512-546 μS/cm
4. 23 lipca 2024
a. na całym badanym odcinku Swędrni stwierdzono brak tlenu, woda pozaklasowa wszędzie poniżej 0,5 mg/l (Dębe: 0,29, Rożdzały: 0,44-0,46, Kalisz, ul. Ciesielska 0,17-0,19)
b. zasolenie w granicach II klasy – przewodność 519-534 μS/cm
c. odczyn pH – obojętny: 7,24-7,39
 

Służby podtrzymują hipotezę przedstawioną na briefingu prasowym po zebraniu sztabu kryzysowego – ich zdaniem nie doszło do zrzutów szkodliwych substancji:

Mamy bardzo szczątkowe wyniki badań, na razie wskazujące na obecność znacznej ilości materii organicznej w wodach no i na ciągły brak tlenu. [...] Ciągle ten odpływ taki następuje, co ciągle sugeruje, że jest to stałe źródło zanieczyszczenia, a nic nie zidentyfikowano innego w tym obszarze – mówi w rozmowie z Calisia.pl. Jakub Kaczmarek.  

Zapytany o plany na zaradzenie sytuacji, kierownik delegatury WIOŚ w Kaliszu odpowiada:

Myślę, mówiąc szczerze, że zrobić się nic nie da, jeżeli jest to to, o czym mówimy, że jest to w miarę naturalne. Pan Bóg  nam deszcz zesłał, napadało i ścieka w tej chwili. 

Czy wody w okolicznych rzekach są bezpieczne? "Ja bym się w nich nie kąpał" – mówi Kaczmarek. Jednocześnie dodaje, że w jego ocenie nie ma w wodzie substancji toksycznych, które mogłyby powodować np. problemy skórne. 

O komentarz dotyczący działań służb w tej sprawie poprosiliśmy Macieja Garbowicza:

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska nie widzi problemu, dla nich to jest śmierć „kilku” ryb, w ogóle nie zdają sobie sprawy z tego, co to był za ekosystem, tam są gatunki prawnie chronione. [...] Jeśli chodzi o źródło skażenia, ja myślę, że to jest splot kilku czynników. Przy zrzucie nadmiaru wody (przez wiele dni ponad 250 cm) zawierającej sinice ze zbiornika w Murowańcu i połączeniu tego z ewentualnymi nieznanymi substancjami, musiało dojść do jakiejś reakcji chemicznej. Od początku nie widziałem w działaniach służb woli znalezienia źródła problemu. Po drugie widać było nieprzygotowanie sprzętowe do takich sytuacji. Brak dronów do obserwacji skażonego obszaru, lekkich jednostek pływających do penetracji terenu zalania lub wzięcia próbek z newralgicznych miejsc. Miałem wrażenie, że wszystkie służby nie wiedziały, po co tam przyjechały! Od obserwacji rzeki z mostów nie da się zmienić biegu wydarzeń.

 Aktywista twierdzi, że sprawa wymaga rzetelnie poprowadzonego śledztwa:

Naprawdę trzeba by było się zaangażować, sprawdzać kanały i rowy dolotowe do rzeki jeden po drugim. Wykonać dokładne, szczegółowe śledztwo, ale mam wrażenie, jakby nikt nie miał ochoty tego robić. Strażacy powiedzieli, że oni nie są od szukania źródeł. To wszystko jest karygodne. Wody Polskie powtarzają, że to przyducha. No tak, ale coś jednak powoduje, że nie ma tlenu. Gdzie przyducha na powodziowej wodzie? W obecnie trwającym zrzucie podobnej jakości (sinice) i ilości wody, zalewaniu łąk poniżej zbiornika w Szałe te problemy nie wystąpiły. Napływa do nas wiele zgłoszeń z terenu, które mogą wnieść coś do sprawy. Będziemy je analizowali z zaangażowaną w sprawę Panią Poseł Barbarą Oliwiecką.

Według informacji przekazywanych przez Garbowicza w Kanale Bernardyńskim wciąż znaleźć można martwe ryby. "Kilkudniowy spływ substancji beztlenowej odciśnie piętno na ekosystemie Parku Krajobrazowego Natura 2000" – alarmuje w social mediach Stowarzyszenia "Prosna od źródeł". 

 

 

 

Jeśli spodobał Ci się nasz artykuł,

wrzuć nam coś do kapelusza :)

Wesprzyj jednorazowo

Wdzięczny Zespół Calisia.pl

Przeglądaj artykuły z 16 lat istnienia portalu Calisia.pl - od 2007 roku do dziś !

Opinie użytkowników:

Te artykuły mogą cię zainteresować