Zobaczyć niezauważalne - Już 25 kwietnia niezwykły wernisaż w Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu.

- Zaprosiliśmy do Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu artystki Teresę Starzec i Alicję Bielawską. Rozmowy dotyczące projektu odbyły się już w ubiegłym roku. Dobrze potoczyły się losy dla kaliskie galerii, ponieważ jesienią zeszłego fundacja artystyczna Podróż Hestii ogłosiła projekt dotacyjny "Sztuka ma znaczenie". Udział w nim mogli brać artyści jak i instytucje z całej Polski. Bardzo nam się udało zaistnieć i otrzymaliśmy dotację w pierwszej edycji - mówi Joanna Dudek dyrektor Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu. - Cieszymy się, że możemy zrealizować wystawę na odpowiednim poziomie i z rozmachem. Całej inicjatywie będzie towarzyszył program edukacyjny. Będziemy spotykać się przez cały miesiąc i te ćwiczenia z uważności tutaj przepracujemy.

To, co odnajdujemy zarówno u Teresy Starzec, jak i Alicji Bielawskiej to owa tytułowa uważność, czyli sposób odbierania otaczającej nas rzeczywistości i przetwarzania jej na język sztuki. Obie artystki także na różny sposób odnoszą się do natury i wykorzystują jej elementy albo motywy z nią związane. Teresa Starzec traktuje swoje obrazy jak syntezę krajobrazów, przesyconych powietrzem i światłem, w których otoczeniu artystka tworzy na co dzień. Prace Teresy Starzec zachęcają do tego, aby patrzeć na otaczającą nas rzeczywistość poprzez odczucia i wrażenia. Punktem wyjścia do przestrzennych prac Bielawskiej stają się architektoniczne formy parawanów, przepierzeń czy zasłon, które tworzą nowe relacje przestrzenne, dając poczucie intymności i bezpieczeństwa, i rozdzielając wnętrze, pozostają otwartymi względem całości pomieszczenia.

- Cieszymy się, że nasze prace, twórczość, mogą zaistnieć w tej przestrzeni w dialogu. Dużo rozmawiamy o naszych pracach, procesie ich powstawania, więc wystawa jest też naturalną kontynuacją tych rozmów prowadzonych w pracowniach czy przy stole. Te prace w innej już przestrzeni będą mogły ze sobą rozmawiać. Jest to dialog pomiędzy tym co nas interesuje i tym co jest uniwersalną kwestią. Obie opieramy się na obserwacji w skali dużej i małej oraz na wyciąganiu esencji z rzeczywistości. To jest konfrontacja i obserwacja tego co nas otacza - przedmiotów i materiałów, z którymi żyjemy. One łączą się z naszymi wspomnieniami, wspomnieniami przedmiotów, które miały dla nas znaczenie - mówił Alicja Bielawska. - Naszym celem jest stworzenie przestrzeni przyjaznej, która sprzyja temu, żeby usiąść, zatrzymać się.

- To co dla nas wspólne to przenikanie się rzeczywistości, ale takiej, która na pierwszy rzut oka nie jest zauważalna, bo jest oczywista. Są to proste przedmioty i  zwykłe krajobrazy, ale to co później się dzieje dzięki naszej wrażliwości, duchowości, zainteresowaniom związanymi ze sztuką, to wszystko łączy się w syntezę, przenoszoną na język plastyczny - wyjaśnia Teresa Starzec. - Najważniejsze dla nas jest to by obraz, obiekt nie były oczywiste, żeby widz mógł zobaczyć co jest dalej za tym obrazem, żeby mógł przez swoją wrażliwość wyobrazić świat, który był wcześniej dla niego niezauważalny. 

Na wystawie „Ćwiczenia z uważności“ zobaczymy obrazy Teresy Starzec wykonane na przestrzeni ostatnich kilku lat. Alicja Bielawska natomiast zaprezentuje istniejące instalacje oraz rzeźby uzupełnione o prace stworzone specjalnie z myślą o przestrzeni Galerii Sztuki im Jana Tarasina w Kaliszu. Jednymi z nich są specjalnie zaprojektowane przez artystkę obiekty, które zachęcą widzów do interakcji i ćwiczenia własnej uważności odbioru otoczenia, tu i teraz.

- Zamysłem projektu "Sztuka ma znaczenie" była reakcja na świat nas otaczający, na katastrofę klimatyczną. Projekt został wybrany jako zupełnie inna propozycja, która nie mówi o tragediach jakie nas spotykają, ale uczy najważniejszej wrażliwości i czułości na ten świat. Zachęca by usiąść, kontemplować i nauczyć się tego świata by później móc go chronić - mówiła Joanna Dudek.

Projektowi towarzyszy program edukacyjny, którego założeniem podobnie jak i całej wystawy, jest kształtowanie wrażliwości na otaczającą rzeczywistość, inne osoby i świat przyrody. Program edukacyjny jest skierowany do różnych grup wiekowych (dzieci, osób nastoletnich, dorosłych, seniorów) oraz grup z różnego rodzaju potrzebami (m.in. osoby z niepełnosprawnością ruchową, osoby niepełnosprawnością wzroku). W jego ramach odbędzie się aż siedem spotkań warsztatowych z edukatorkami i edukatorami, którzy znają potrzeby różnych grup społecznych i którzy budują od lat lokalne więzy społeczne. Wśród nich znajdą się: Natalia Czarcińska, Marta Dutka, Ewa Kopeć, Anna Linkowska oraz Jarosław Napora.  Dwa z tych spotkań – na rozpoczęcie i zakończenie całego projektu – poprowadzą też same artystki: Alicja Bielawska i Teresa Starzec.

- Teresa Starzec jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Tam ukończyła grafikę, ale wyraża się przede wszystkim poprzez malarstwo i rysunek, drzeworyty, fotografię i wideo. Na swoim koncie ma mnóstwo nagród, pracę w wielu kolekcjach, ale jest też założycielką, wraz z mężem Fundacji Atelier, wspaniałego, tętniącego życiem miejsca edukacyjnego w Warszawie, od wielu lat skupiającego wielu artystów, w pełni zaangażowanych w twórczość. Alicja Bielawska wyraża się przede wszystkim przez instalacje, formy rzeźbiarskie, badanie percepcji, iluzji percepcji, pewnych wspomnień, wobec otaczającej nas rzeczywistości. Artystki wywodzące się z rodziny  artystycznej prowadzą taki dialog międzypokoleniowy, z pracami ich babci, a także artysty taty - przedstawiła artystki Joanna Dudek dyrektor Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu.

Realizacja tak dużego przedsięwzięcia jest możliwa dzięki środkom uzyskanym w Ogólnopolskim Programie Dotacyjnym Fundacji Artystyczna Podróż Hestii.  Projekt wystawy Alicji Bielawskiej i Teresy Starzec „Ćwiczenia z uważności” oraz towarzyszącego jej programu edukacyjno-animacyjnego został nagrodzony i uzyskał rekomendację w tegorocznej edycji konkursu, odbywającego się pod hasłem: „Sztuka ma znaczenie”. Galeria Sztuki im. Jana Tarasina realizująca to przedsięwzięcie znalazła się tym samym w gronie czterech wybranych instytucji z całego kraju, to jest obok Centrum Kultury Zamek w Poznaniu, Galerii lokal_30 w Warszawie i BWA w Krośnie.

Wystawa „Ćwiczenia z uważności” Alicji Bielawskiej i Teresy Starzec jest wydarzeniem towarzyszącym 64. Kaliskim Spotkaniom Teatralnym – Festiwalowi Sztuki Aktorskiej, Organizatorem Festiwalu jest Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu.

„Ćwiczenia z uważności” Alicji Bielawskiej i Teresy Starzec
Czas trwania wystawy: 25.04-24.05.2024
Kuratorka – Paulina Olszewska

wernisaż: 25.04.2024 (czwartek) g. 19.00,
spotkanie autorskie: g. 20.00

Miejsce wystawy:
Galeria Sztuki im. Jana Tarasina
pl. Św. Józefa 5, 62-800 Kalisz