W tym szpitalu nie będzie boleć

Uczestnictwo w projekcie jest związane z wprowadzeniem najwyższych standardów uśmierzania bólu pooperacyjnego. Dla pacjentów tych placówek oznacza to, że podczas pobytu w szpitalu nie będą niepotrzebnie cierpieć – otrzymają pełną informację dotyczącą postępowania przeciwbólowego, a po zabiegu ból, jaki odczuwają będzie regularnie mierzony i właściwie uśmierzany.
W województwie wielkopolskim certyfikat „Szpital bez bólu” posiada już Med-Polonia Sp. z o. o. NSZOZ przy ulicy Obornickiej 262 w Poznaniu.
O jego otrzymanie starają się także:
o Szpital Powiatowy im. A Sokołowskiego, ul. Szpitalna 28 w Złotowie
o Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Grodzisku Wielkopolskim, ul. Mossego 17
Certyfikaty „Szpital bez bólu” przyznawane są wspólnie przez Polskie Towarzystwo Badania Bólu oraz Polskie Towarzystwo Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, Towarzystwo Chirurgów Polskich i Polskie Towarzystwo Ortopedyczne i Traumatologiczne. O uzyskanie certyfikatu może ubiegać się każdy szpital lub pojedynczy oddział w Polsce.
Warunkiem otrzymania certyfikatu „Szpital bez bólu” jest wprowadzenie procedur określonych przez organizatorów projektu. Po pierwsze cały personel zajmujących się pacjentami w okresie okołooperacyjnym - anestezjolodzy, lekarze różnych specjalności zabiegowych oraz pielęgniarki - musi ukończyć szkolenie z zakresu uśmierzania bólu pooperacyjnego. Kolejny warunek to prowadzenie monitoringu natężenia bólu. Kilka razy w ciągu doby, (co najmniej 4 razy) pacjent, który przeszedł operację, powinien ocenić poziom odczuwanego przez siebie bólu. Pacjent wskazuje natężenie bólu posługując się skalą numeryczną (od 1 do 10) lub wzrokową – wskazując odpowiedni kolor odpowiadający jego odczuciom bólowym (od zielonego do czerwonego). Wyniki te powinny być zapisywane na karcie i służyć doborowi odpowiednich dawek leków przeciwbólowych. Trzecim zobowiązaniem szpitala/oddziału jest informowanie pacjentów o możliwości i metodach uśmierzania bólu pooperacyjnego przed zabiegiem. Informacje te mogą być przekazywane w rozmowie z pacjentem, a także w postaci ulotki informacyjnej. W szpitalach i na oddziałach, które ubiegają się o certyfikat musi być obowiązkowo prowadzona dokumentacja dotyczącą pomiarów bólu i zastosowanego postępowania przeciwbólowego, które powinno być zgodne z rekomendacjami uśmierzania bólu. Organizatorzy projektu opracowali specjalną „Kartę dokumentacji postępowania przeciwbólowego”, która zawiera informacje dotyczące pacjenta, chorób towarzyszących, przeprowadzonego zabiegu i zastosowanego znieczulenia oraz zastosowanego postępowania przeciwbólowego (ze wskazaniem leku, dawki i metody podania). Karta ta musi być wypełniana dla każdego operowanego pacjenta. Ostatnim wymogiem jest bezwzględne przestrzeganie zasady raportowania wystąpienia u pacjenta działań niepożądanych związanych z zastosowanym leczeniem.
W Polsce wciąż pokutuje przekonanie, że ból jest nieodzowną częścią choroby i trzeba go cierpliwie znosić. Takie przekonanie panuje zarówno wśród pacjentów, jak i lekarzy. Tymczasem uśmierzanie bólu pooperacyjnego powinno być standardem. Nie tylko ze względu na to, że polepsza komfort życia pacjenta, ale także przynosi konkretne korzyści finansowe budżetowi państwa. W polskich szpitalach u ponad połowy chorych bólu pooperacyjnego nie uśmierza się we właściwy sposób.
Ból pooperacyjny jest nie tylko źródłem cierpienia dla pacjenta - jest także przyczyną innych dolegliwości, takich jak zaburzenia krążenia czy oddychania. Ból osłabia wentylację płuc, zwiększa pobór tlenu, nasila rozpad białek, powoduje także zaburzenia elektrolitowe (utratę potasu oraz zatrzymanie wody i sodu). Nie bez znaczenia jest stres związany z bólem, który rozregulowuje układ odpornościowy przedłużając czas rekonwalescencji. Nadmierny ból wywołuje depresję, która sprawia, że cierpienie jest jeszcze bardziej dotkliwe.
Nieuśmierzony lub źle leczony ból pooperacyjny i wynikające z niego powikłania lub silne dolegliwości bólowe, są też najczęstszą przyczyną przedłużającego się pobytu pacjenta w szpitalu. Z danych Polskiego Towarzystwa Badania Bólu (PTBB) wynika, że powikłania spowodowane niewłaściwym uśmierzaniem bólu wydłużają pobyt chorego w szpitalu średnio o jeden dzień. PTBB szacuje, że ok. 190 tys. pacjentów rocznie pozostaje w szpitalu dłużej z powodu komplikacji wywołanych bólem pooperacyjnym. Dla szpitali oznacza to dodatkowe koszty.
Mimo, iż ból uznawany jest powszechnie za jeden z podstawowych parametrów życiowych, w większości szpitali w Polsce nie monitoruje się jego natężenia, podczas gdy obowiązkowo kontroluje się inne parametry: np. oddech, tętno, ciśnienie tętnicze i temperaturę ciała. W polskich szpitalach nie ma formalnego obowiązku wprowadzenia specjalnych procedur przeciwbólowych, które funkcjonują w wielu krajach europejskich. We Francji, gdzie wprowadzono ogólnokrajowy program walki z bólem po kilkunastu miesiącach odsetek pacjentów skarżących się na ból pooperacyjny spadł z 46% do zaledwie 4,2%.
Więcej informacji na temat projektu „Szpital bez bólu” i na bieżąco aktualizowana lista placówek w nim uczestniczących znajduje się na stronie www.szpitalbezbolu.pl.