Tak kaliszanie święcą dziś pokarmy[zdjęcia]

2023-04-08 12:00:00 red

W Wielką Sobotę, już od rana kaliszanie tłumnie odwiedzają świątynie, gdzie święcą przygotowane pokarmy. Przystrojone, kolorowe koszyczki, wypełnione są solą, kiełbasą, chlebem, masłem, jajkami i innymi produktami. Odwiedziliśmy Narodowe Sanktuarium Św. Józefa i Katedrę Kaliską, a także Sulisławice gdzie świecenie odbyło się na terenie OSP.

Święcenie pokarmów na terenie OSP Sulisławice/fot. MW
Święcenie pokarmów na terenie OSP Sulisławice/fot. MW

Zwyczaj ten jest znany powszechnie od wieków w Polsce. W całej Polsce na stole wielkanocnym obok mięs i ciast stawia się koszyk ze święconką, drobne różnice wynikają tylko z lokalnych tradycji. Śniadanie wielkanocne rozpoczyna zwyczaj dzielenia się poświęconym jajkiem, podobny w swej formie i symbolice do bożonarodzeniowego łamania się opłatkiem.

Zwyczaj święcenia ma wczesnośredniowieczną tradycję, korzeniami sięgającą prawdopodobnie czasów pogańskich. Błogosławieństwo żywności zgodnie z tradycją sięga VII wieku, z chlebem i jajkami odnotowane od XII wieku. Obrzęd ten znany był w rycie mediolańskim, rzymskim i starohiszpańskim. O przyjęciu w Polsce tego obrzędu potwierdziły źródła z przełomu XIII i XIV wieku.

Obecnie w wielu miejscowościach święcenie potraw odbywa się nie wewnątrz, a przed kościołem, gdzie na wystawionych stołach na czas obrzędu wierni pozostawiają koszyki. Błogosławieństwo potraw w tradycyjnej formie przetrwało do dnia dzisiejszego w południowej Austrii, na terytorium Słowenii w regionach zamieszkałych przez Gottscheer oraz południowych Niemczech.

Pokarmy mogą święcić kapłani, diakon, akolici oraz lektorzy (którzy przyjęli posługę lektoratu w stopniu do święceń kapłańskich i są alumnami wyższych seminariów duchownych). Jednak w tym roku z powodu epidemii koronawirusa poświęcenie pokarmów ma charakter liturgii domowej. Przed wielkanocnym śniadaniem błogosławieństwo powinien wypowiedzieć ojciec, matka lub inna dorosła wierząca osoba. 

Pokarmy wchodzące w skład święconki zawierają:

- jaja (symbol nowego życia) w postaci kolorowych pisanek, kraszanek
- baranka (dawniej formowanego z masła lub ciasta) w specjalnych formach, później cukrowego i z chorągiewką z napisem Alleluja lub z czekolady,symbolizującego zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa
- sól kuchenną (która miała chronić przed zepsuciem)
- chleb
- wędlinę
- chrzan
- pieprz
- ciasta świąteczne

Koszyczek, najczęściej z wikliny, przystraja się listkami bukszpanu.

Jeśli spodobał Ci się nasz artykuł,

wrzuć nam coś do kapelusza :)

Wesprzyj jednorazowo

Wdzięczny Zespół Calisia.pl

Przeglądaj artykuły z 16 lat istnienia portalu Calisia.pl - od 2007 roku do dziś !

Te artykuły mogą cię zainteresować