"Rozmarek" przeszedł jednogłośnie

Przypomnijmy artykuł Haliny Marcinkowskiej z 22/12/2010
Wniosek o przywrócenie historycznej nazwy „Rozmarek”
Towarzystwo Opieki nad Zabytkami w Kaliszu zwróciło się do Prezydenta Miasta Kalisza Janusza Pęcherza z wnioskiem o przywrócenie historycznej nazwy skweru znajdującego się przy rogu ulic Przechodniej i Targowej (oznaczonego w ewidencji gruntów nr 191/2, obręb ewid. Śródmieście I).
Skwer znajdujący się na tyłach BZ WBK S.A. i Urzędu Skarbowego był centrum kaliskiej dzielnicy żydowskiej. Według dostępnych źródeł (plan z 1918 r. i 1920 r.) w XX leciu międzywojennym plac nazywano „Rozmarek”. Nazwa funkcjonowała już od początku XX wieku. Wcześniej plac ten nosił nazwę „Końskie Targowisko”. W Księgach Hipotecznych, oraz zgodnie z oznaczeniami planu z 1918 r., przy lokalizacji nieruchomości znajdujących się na tym terenie podawana jest forma „Rozmarek” lub “Rosmarek” np. Wykaz Hipoteczny nr 875 (AP Kalisz, zespół Akta Wieczyste Sądu w Kaliszu, sygnatura 10). Nazwa „Rozmarek” figuruje także w planach sporządzonych w 1920 i 1926 r.
Nie znamy etymologii nazwy tego miejsca. Prawdopodobnie jest to spolszczona wersja Roßmarkt (koński rynek). We wspomnieniach przedwojennych kaliszan nazwa tłumaczona jest od „Rozenmarkt” – w jidysz, języku codziennie używanym przez kaliskich Żydów, znaczy „różany targ”. W niedalekiej odległości handlowano końmi, rozchodzący się “zapach” nie należał do najprzyjemniejszych, aby odciąć się od dawnych skojarzeń, w języku ulicy, zaczęto używać nazwy, która dawała przyjemne asocjacje – tak nazwę skweru tłumaczą przedwojenni kaliszanie.
Plac był nieodłącznym elementem życia codziennego ówczesnych kaliszan. W XIX i XX w. był ograniczony synagogą (powstałą w 1659 r.) i szkołą – Bejt HaMidrasz (na przełomie XIX i XX wieku wybudowano kolejną szkołę – Talmud Torę). Od zawsze był to skwer, który pozostawał ważnym punktem miasta. We wspomnieniach Tadeusza Pniewskiego (T. Pniewski, Kalisz z oddali, Towarzystwo Miłośników Kalisza, Kalisz 1988 r., str. 103), „Rozmaerk” określany jest mianem „najważniejszego punktu dzielnicy żydowskiej”.
W potocznej świadomości starszych mieszkańców Kalisza, nazwa ta nadal funkcjonuje, dlatego też Towarzystwo Opieki nad Zabytkami wnioskuje o oficjalne przywrócenie historycznej nazwy.