REWITALIZACJA - Czy miasto nie chce słuchać społecznych Konsultantów?

22 lipca 2011 r. odbyło się w ratuszu spotkanie mające na celu wypracowanie katalogu założeń do przyszłego projektu rewitalizacji Głównego Rynku czyli pierwsze zapowiadane konsultacje społeczne.
Wzięli w nim udział ze strony Urzędu Miejskiego w Kaliszu prezydenci Daniel Sztandera i Dariusz Grodziński oraz architekci Tadeusz Wiekiera i Łukasz Janowski - twórcy zleconej przez Urząd Miejski koncepcji rewitalizacji. Stronę tę reprezentowali również urzędnicy miejscy, głównie naczelnicy wydziałów.
Stronę społeczną reprezentowali zaproszeni przez władze Kalisza konsultanci: Leszek Ziąbka (archeolog) i przedstawiciele Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Koło w Kaliszu w składzie: Halina Marcinkowska (prezes koła TOnZ), Anna Tabaka (historyk sztuki) oraz autorzy społecznej koncepcji rewitalizacji: Maciej Błachowicz (historyk, wiceprezes koła TOnZ), Mateusz Halak (absolwent kierunku ochrona dóbr kultury, sekretarz koła TOnZ), Grzegorz Sradomski, Wojciech Borowski.
W trakcie spotkania przedstawiciele Urzędu Miejskiego poparli z niewielkimi korektami koncepcję autorską Tadeusza Wiekiery, która ma się stać podstawą przyszłego projektu.
My, niżej podpisani społeczni konsultanci z ramienia TOnZ Koło w Kaliszu, wyrażamy negatywną opinię zarówno o sposobie przeprowadzenia konsultacji, jak i o samym katalogu założeń do projektu. Są one powtórzeniem (z niewielkimi korektami) koncepcji Tadeusza Wiekiery. Oczywiście istnieją fragmenty katalogu założeń, które popieramy.
Ze względu na ustny charakter ustaleń pełną opinię w tej sprawie konsultanci z TOnZ Koło w Kaliszu przedstawią po uzyskania protokółu z powyższego posiedzenia.
Z poważaniem
Halina Marcinkowska, Anna Tabaka, Maciej Błachowicz, Mateusz Halak, Grzegorz
Sradomski, Wojciech Borowski.
Poniżej komentarz Macieja Błachowicza
Miałem nadzieję, że idziemy wypracować wspólnie z przedstawicielami Urzędu Miejskiego i architektami nową ulepszoną koncepcję rewitalizacji z wykorzystaniem tego, co dobre w koncepcji oficjalnej i tego, co jest dobre w naszych pomysłach. Przecież wiele z tego co proponowaliśmy podobało się zarówno opozycji jak i rządzącej koalicji, nie mówiąc już o znacznej części kaliszan zgromadzonych na debacie, która miała miejsce w galerii Tarasina.
Przypomnę podsumowanie tej debaty: Klomb przed ratuszem, uwzględniony w projekcie przez grupę skupioną wokół Macieja Błachowicza,  stał się symbolem alternatywnej, historyzującej koncepcji i znalazł wielu obrońców wśród publiczności, wśród której dało się odczuć przywiązanie do bardziej tradycyjnej wersji.
Przypomnę ocenę oficjalnej koncepcji sformułowaną przez pana prezydenta Dariusza Grodzińskiego: Dla mnie brakuje w Waszej koncepcji ducha - nie wielkomiejskiego, ale staromiejskiego. Słowa archeologa Leszka Ziąbki: - Tradycja jest dla nas ważna; w zeszłym roku obchodziliśmy 18,5 wieków Kalisza, trzymajmy się tego. (źródło wypowiedzi strony internetowe Urzędu Miejskiego w Kaliszu)
Liczyłem naiwnie, na tym spotkaniu - traktowanym przeze mnie jako wstępne - ustalimy sobie zasady współpracy, a jej efektem będzie nowa koncepcja najlepiej w postaci wizualizacji. Jeśli zyskałaby ona aprobatę mieszkańców, zostałaby ona skierowana do fazy projektowej. Innymi słowy architekt przeniósłby nasz wspólny obraz Głównego Rynku na projekt. Niestety stało się zupełnie inaczej. Mamy popieraną przez urzędników koncepcję Tadeusza Wiekiery, mamy ustalony przez urzędników katalog założeń do projektu będący … powtórzeniem ustnym większości treści koncepcji Tadeusza Wiekiery.
Po drugiej stronie mamy prawie całkowicie zignorowaną i „niedobrą” (zdaniem panów urzędników i architektów) wizualizację wykonaną społecznie przez osoby z TOnZ (koło w Kaliszu). Teraz wszystko zależy od przyszłego projektanta i jak będzie wyglądał kaliski rynek dowiemy się dopiero po wykonaniu przez niego projektu. Od tego odwołania już praktycznie nie będzie.
Z całego serca życzę, aby był to wspaniały, udany projekt na miarę naszego pięknego miasta. Mam nadzieję, że nasza działalność podwyższy przysłowiową poprzeczkę. Jeśli tak się stanie, będę pierwszą osobą, która złoży autorowi gratulacje. Obecnie jednak, dysponuję jedynie wizualizacją p. Tadeusza Wiekiery i zupełnym brakiem wiedzy, jak naprawdę będzie wyglądał kaliski rynek - to za mało, abym jako „konsultant” wziął współodpowiedzialność za przyszły wygląd głównego placu Kalisza.
Wydaje mi się, że w tym momencie rola koła TOnZ się kończy, jego zadaniem (jak ja to rozumiem) jest doradzanie i opiniowanie. Poproszę jednak mimo to swoich kolegów o kontynuowanie prac nad wizualizacją rynku, którą przedstawimy do oceny mieszkańcom. Po prostu praca ta sprawiła nam mnóstwo satysfakcji, wiele nauczyła i usłyszeliśmy od wielu kaliszan bardzo dużo miłych słów poparcia i zachęty. Osobiście dotyka mnie za to wkładanie nas do szufladki ludzi nie rozumiejących współczesności, „szalonych obrońców przeszłości” itp. Dlatego być może uzupełnimy nasza koncepcję o wersję bardziej nakierowaną na nowoczesność w historycznej zabytkowej przestrzeni a do współpracy zaprosimy osoby ze zmysłem plastycznym poszukujące takich właśnie rozwiązań.
Spróbujemy sobie wyobrazić m.in. rynek bez klombu, ale nadal ze starannie zorganizowaną przestrzenią centralną i z charakterystyczną dla Kalisza symbiozą dzieł człowieka i przyrody. Nie będzie centralnej fontanny z posagiem „Kalisii”, ale samo bóstwo, które przecież patronuje naszej koncepcji powróci w nowej awangardowej odsłonie stylowej. Będzie to niezwykle trudne, ale inspirujące i fascynujące. Myślę, że czasem warto robić pewne rzeczy bez nadziei na ich realizację, ot po prostu dla samej satysfakcji i radości tworzenia.
Parę słów o koncepcji alternatywnej czyli TOnZ.
Nasza koncepcja wynika jak sadzę z całościowego myślenia o Kaliszu. Obecnie miasto odwróciło się od swoich dwóch wielkich atutów w postaci malowniczej rzeki i pięknego parku. Uroda najstarszego grodu w Polsce polegała na wzajemnym przenikaniu się miasta, parku i rzeki. Chcemy dążyć, nie lekceważąc oczywiście potrzeb współczesnego miasta, do przywracania tej jedności.



Elementem tej większej układanki jest zaprezentowana wizualizacja Głównego Rynku. Stąd znacząca obecność przyrody w postaci drzew i przeprojektowanego klombu. Drugim elementem jest nawiązywanie do tradycji do XIX wiecznego ducha miasta zamożnego i kulturalnego. Wyraża się ona zarówno tradycyjnej kostce brukowej oraz rzemieślniczej solidności dodatków w postaci kutych krat, stylowych latarń z herbem miasta.
Symbolem tej postawy jest rekonstrukcja dziewiętnastowiecznej rzeźby bóstwa opiekuńczego miasta - „Kalisii”. Czemu ma służyć ta przestrzeń? Przede wszystkim kaliszanom i turystom ich wypoczynkowi, spotkaniom i aspiracjom kulturalnym. Niech klienci ogródków restauracyjnych mają widok na zieleń a nie na pustą zimną przestrzeń. Niech mieszkańcy spotykają się pod posagiem „Kalisii” Niech miejsce swoją XIX wieczną urodą zachęca do spacerów i zakupów w pobliskich sklepach.



Tak zorganizowana przestrzeń może być scenerią mniejszych imprez - La Strady, juwenaliów, zjazdów starych samochodów, motocyklistów, giełd staroci lub kwiatów, wystaw plenerowych, pokazów mody, rekonstrukcji historycznych a nawet dekoracją dla filmów kostiumowych.
Po usunięciu zbędnych dodatków (zarówno obecnych jak i proponowanych w koncepcji oficjalnej - betonka, ceglany klomb, szklany pawilon z wozem rzymskim jako element wejścia do podziemi itp.) i odsłonięciu tylnej elewacji ratusza z drzew nawet przy istnieniu ogródków restauracyjnych będzie na to wszystko nadal sporo miejsca. Zaproponowana przez nas, jak sądzimy malownicza kreacja nada tym imprezom właściwą oprawę.



Nie jest w naszym rozumieniu główny salon miasta miejscem na masowe imprezy typu olbrzymie, hałaśliwe koncerty. Ich miejsce jest gdzie indziej. Ich urządzanie na rynku nie zapełni całorocznej pustki i dezorganizacji przestrzeni. Pustka przed wejściem do ratusza zaprezentowana w koncepcji oficjalnej nie będzie jak sądzimy przestrzenią przyjazną kaliszanom i turystom. Będzie miejscem, przez które się przechodzi ale się nie zatrzymuje, będzie miejscem gdzie nie warto wykonać pamiątkowej fotografii. Służy temu również najnowszy „pomysł” proponowany (na razie w formie ustnej opinii) przez architektów – usunięcia już nie tylko klombu ale wszystkich drzew.
---------------------
Autorami koncepcji alternatywnej są: Mateusz Halak, Grzegorz Sradomski, Wojciech Borowski, Sebastian Wielgosz, Maciej Błachowicz
Szkice przygotowawcze Mateusz Halak, fotografie – Sebastian Wielgosz
Wizualizacja i grafika Wojciech Borowski, Grzegorz Sradomski
Pod tym adresem znajdziecie Państwo wcześniejszą, szczegółową 20-to stronicową „Teoretyczną koncepcję zagospodarowania przestrzeni Głównego Rynku w Kaliszu ” stworzoną przez czterech studentów Kierunku Ochrony Dóbr Kultury kaliskiego Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego UAM w Poznaniu pod okiem Macieja Błachowicza.
Tutaj możecie Państwo zapoznać się z Koncepcją popieraną przez Miasto:
Oficjalna koncepcja opracowana przez kaliskich architektów
Starówka po nowemu - radni rozmawiają o koncepcji modernizacji centrum Kalisza
Tutaj linki do artykułów na temat REWITALIZACJI, które dotąd ukazały się na Calisia.pl:
Co dalej z Kaliską Starówką po debacie wokół rewitalizacji
Więcej uwagi, więcej umiaru - uwagi na marginesie wstępnego projektu rewaloryzacji Rynku Głównego
Prezydent Dariusz Grodziński o założeniach do projektu rewitalizacji
Czy na Rynek powróci Kalisia, czy jest cień szansy, że do parku powrócą posągi?
Poniżej publikujemy uwagi na temat Rewitalizacji Rynku dodane przy okazji dwóch ankiet na Calisia.pl:
Ankieta nr 1 na temat samych koncepcji Rewitalizacji z pytaniem:
Czy uważasz, że w przypadku rewitalizacji Głównego Rynku powinno się:
1. Przyjąć oficjalną koncepcję opracowaną przez architekta? 70 TAK
2. Uwzględnić niektóre pomysły studentów ODK? 574 TAK
3. Szukać całkowicie odmiennych rozwiązań dla przestrzeni Głównego Rynku? 84 TAK
Tutaj znajdziesz uwagi Kaliszan do powyższych pytań
Ankieta nr 2 w sprawie powrotu przedwojennej rzeźby do centrum miasta.
Rzeźba Kalisii powinna być (odp na dzień 01.08.2011):
1. zrekonstruowana i stać się częścią fontanny na Głównym Rynku 173 TAK
2. zrekonstruowana i ustawiona w Parku Miejskim. 41 TAK
3. nie powinna być w ogóle rekonstruowana. 22 TAK