Podróże z Dąbrowską - wystawa w Russowie

Dąbrowska podróżowała dużo, już jako studentka przed I wojną światową. Potem w dwudziestoleciu międzywojennym odbyła kilka istotnych wyjazdów na północ i południe Europy, a po 1945 r. szukała nowego ładu w powojennej rzeczywistości. Każda z tych wypraw była dla powieściopisarki jednocześnie doświadczeniem nowej przestrzeni oraz zdobywaniem wiedzy o świecie. Bliskie Dąbrowskiej Mickiewiczowskie „widzę i opisuję” kładzie nacisk na wzrokowy odbiór rzeczywistości, przy czym pierwszy człon – „widzę” – odnosi się do fizjologicznego rejestrowania wrażeń, a zarazem jest kategorią poznawczą uwikłaną w klisze kulturowe, z kolei człon drugi – „opisuję” – to odwołanie do konwencji literackich. Oba oddają potrzebę i umiejętność „doznawania intensywności życia”. Towarzyszy im z reguły zachwyt, empatia i sympatia wobec istnienia oraz otwartość na niezmierzone bogactwo materii życiowej.

Upodobania Dąbrowskiej do podróżowania były wyrazem filozoficznego „życie poznaje się, żyjąc”. Żyć to być ciągle w ruchu, to działać, to doświadczać na własnej skórze, zarówno zmysłowo, jak i duchowo. Tę Bergsonowską filozofię pisarka przyswoiła sobie jeszcze w Belgii. Współbrzmiała ona z jej własną wrażliwością na świat.