Kończy się czas zabaw… Ostatki… Wielkopolski Podkoziołek

Słowo „ostatki” oznacza ostatnie dni karnawału od tłustego czwartku kończące się zawsze we wtorek. W Polsce zwane są „Śledzikiem”. Następny dzień – Środa Popielcowa – to początek wielkiego postu i oczekiwania na Wielkanoc. Obydwa święta są świętami ruchomymi. W ostatki urządza się ostatnie huczne zabawy, bale przed nadchodzącym okresem wyciszenia.

Największym balem jest karnawał w Rio de Janeiro, rozpoczynający się w ostatni piątek przed Środą Popielcową i trwający przez pięć dni, aż do środy nad ranem.

W Wielkopolsce, w sposób szczególny, świętuje się ostatni dzień „ostatków” – czyli wtorek przed Środą Popielcową – zwany tam podkoziołkiem.

Podkoziołek – dawna ludowa zabawa znana w zachodniej Wielkopolsce i na Kujawach; odbywała się w zapustny wtorek, a brały w niej udział dziewczęta, które podczas mijającego karnawału nie wyszły za mąż. Przed ich chatami zatrzymywali się kawalerowie obwożący po wsi koziołka, tj. kukłę z koźlimi rogami, przymocowaną do koła (Czarnków) lub przystrojone drzewko na wózku (okolice Radomska) i wyciągali panny z domów na tańce.

W dniu tym panny i kawalerowie spotykali się również na tańcach w karczmie; podczas zabawy panny składały pieniężne ofiary podkoziołkowi – figurce stojącej przed muzykantami, wyobrażającej popiersie kozła albo jego głowę. W niektórych regionach, miejsce koziołka zajmowała wystrugana z ziemniaków lub brukwi figurka chłopca.

W Wielkopolsce nazwa “Podkoziołek” i sam obyczaj występuje tylko w Poznaiu, nie jest znany w Kaliszu oraz na wschód od linii Koło–Konin–Kalisz–Wieruszów–Kępno.