7 lat wykorzystanych szans czy utraconych możliwości?

Narodowa Strategia Spójności (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia), zaakceptowana przez Komisję Europejską w dniach 9 – 10 maja 2007 r. otworzyła przed polskimi przedsiębiorcami szansę na pozyskanie dofinansowania umożliwiającego im rozwój w obszarze ich działalności. W samych latach 2007 – 2013 z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności Polska otrzyma 67,3 mld euro.
Dla polskich przedsiębiorców
Wśród programów cieszących się dużą popularnością są np. działania skierowane do sektora MŚP.
„Paszport do eksportu” to szansa dla polskich przedsiębiorców na uzyskanie większych wpływów ze sprzedaży na rynkach zagranicznych, rozbudowanie powiązań z zagranicznymi partnerami oraz szersze wypromowanie polskich marek za granicą. Na tym polu są jeszcze duże możliwości wykorzystania środków unijnych.
Dofinansowanie dla inwestycji IT dla MŚP pozwala na stworzenie e -usług. Działanie 8.2 w ramach tego programu wspiera zaś wdrażanie elektronicznego biznesu B2B.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki dotyczy z kolei obszarów takich jak: zatrudnienie, edukacja, integracja społeczna oraz ułatwienia w dostosowywaniu się pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce.
Wśród najchętniej wykorzystywanych środków są te w zakresie Priorytetu VI – Rynek pracy otwarty dla wszystkich (przeszło 60%). Program ten cieszy się popularnością chociażby ze względu na możliwość samozatrudnienia, uzyskania bezzwrotnego dofinansowania na start własnej działalności gospodarczej.
Kolejnym rodzajem wsparcia dla polskich przedsiębiorców jest pomoc finansowa polegająca np. na opłacaniu szkoleń, usług doradczych, prac badawczo – rozwojowych. Pomocne są także wprowadzane na bieżąco uproszczenia procedur prawno-administracyjnych np. związanych z rejestrowaniem nowych podmiotów gospodarczych.
Na pomoc mogą także liczyć instytucje znajdujące się w otoczeniu biznesu np. związane z doradztwem dla MSP.
O tym, jak wykorzystanie unijnej oferty wygląda w praktyce, opowiada Kamila Orzechowska – Przybyła, kierownik projektów unijnych Europejskiej Grupy Doradczej, od lat zajmująca pozyskiwaniem i rozliczaniem dofinansowania dla polskich przedsiębiorców.
Czy polskie firmy wykorzystały już dużą część sumy ze środków unijnych przeznaczonych dla naszego kraju w latach 2007 – 2013?
Zdecydowanie tak. W przeciągu 7 lat zostało zawartych 56384 umowy o dofinansowanie na kwotę 243,8mld zł wydatków kwalifikowalnych, co stanowi 64,6% alokacji na lata 2007-2013.
Z jakiego wsparcia ze środków unijnych korzystają najczęściej firmy?
Największą popularnością cieszą się projekty inwestycyjne wspierające mikro, małych i średnich przedsiębiorców oraz samorządy. W większości województw alokacje dla nich zostały już zakontraktowane. Równie dużą popularnością cieszy się Program Operacyjny Kapitał Ludzki, pozwalający na rozwinięcie i podniesienie kwalifikacji u osób pracujących oraz nabycie kwalifikacji zawodowych i zwiększenie aktywności na rynku pracy osób pozostających bez zatrudnienia.
Jakie środki zostały już wykorzystane przez polskie firmy?
Według stanu na dzień 31 marca 2011 w ramach 16 Regionalnych Programów Operacyjnych zostało złożonych 41588 wniosków o dofinansowanie na łączną kwotę dofinansowania 90,3 mld zł. Do realizacji zatwierdzono 23 239 wniosków, przy czym podpisano umowy dla 20743 projektów o wartości dofinansowania z UE 48,5mld zł czyli 73,5% alokacji na lata 2007-2013. We wnioskach o płatność beneficjenci wykazali 19,8 mld zł wydatków, co stanowi 30% alokacji na lata 2007-2013.
Czy polscy przedsiębiorcy sięgając po środki unijne muszą borykać się z dużymi utrudnieniami?
W porównaniu z poprzednim okresem budżetowym 2004-2006, obecny okres 2007-2013 wprowadził znaczące ułatwienia w aplikowaniu o dofinansowanie z UE. Dokumentacja składana w ramach konkursów zarówno twardych (inwestycyjnych) jak i miękkich w większości zawiera podstawowy zakres dokumentacji takiej jak: wniosek o dofinansowanie (projekty miękkie) oraz załączniki takie jak biznes plan, dokumenty rejestrowe przedsiębiorcy. Zmieniła się również mentalność urzędników, którzy wykazują większą współpracę z Beneficjentami pomocy niż jak to było w poprzednich latach.
Europejska Grupa Doradcza zajmuje się m.in. szkoleniami. Na tę branżę Unia Europejska przeznaczyła znaczne sumy pieniędzy. Czy wiemy jakie to kwoty? I na jakiego rodzaju szkolenia kierowane były najczęściej środki?
Program Operacyjny Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 otrzymał największą pulę z UE, wynosi prawie 11,5 mld euro, w tym wkład finansowy Europejskiego Funduszu Społecznego to ponad 9,7 mld euro a pozostałą część stanowią środki krajowe. POKL obejmuje 10 priorytetów, część z nich realizowanych jest na poziomie centralnym jak i regionalnym. Każdy z priorytetów skierowany jest do innej grupy docelowej np. dla osób pozostających bez zatrudnienia, osób pracujących, przedsiębiorców administracji publicznej itd. Europejska Grupa Doradcza w ramach POKL wspiera przedsiębiorców w rozwoju ich kadr, osoby pracujące w rozwoju kwalifikacji i umiejętności, osoby bezrobotne w zdobyciu nowych, poszukiwanych kwalifikacji zawodowych i osobistych oraz chcących podjąć zatrudnienie.
Jakie grupy odbiorców korzystały najczęściej ze środków unijnych?
Ze szkoleń dofinansowanych najczęściej korzystają osoby pracujące, które chcą podnieść swoje kwalifikacje i umiejętności a tym samym zwiększyć swoją konkurencyjność na rynku pracy. Pracodawcy z kolei chętnie wysyłają swoich pracowników na szkolenia o określonej tematyce, które na rynku komercyjnym często są nieosiągalne dla mikro, małego przedsiębiorcy ze względu na ich wysoki koszt finansowy.
Kolejną grupą, która chętnie bierze udział w szkoleniach, są osoby pozostające bez zatrudnienia, które poprzez udział w szkoleniach zawodowych chcą nabyć nowe kwalifikacje i podjąć zatrudnienie.
Szkolenia pozwalają rozwinąć umiejętności pracownika oraz podnieść jego kwalifikacje, co może przełożyć się na lepsze np. zarządzanie zasobami ludzkimi w firmie, poszukiwanie i wdrażanie rozwiązań innowacyjnych dla przedsiębiorstwa, zwiększenie współpracy między podmiotami, większą sprzedaż, lepszą obsługę klienta itp.
Przykładem tego rodzaju szkoleń dofinansowanych są realizowane przez nas projekty dla przedsiębiorców w woj. wielkopolskim z zakresu zarządzania projektem i zmianą natomiast w woj. mazowieckim szkolenia dla pracowników, którzy sami chcą stać się bardziej konkurencyjni w zakresie zarządzania zmianą, projektem, zarządzania bezpieczeństwem żywności, BHP.
W jaki sposób unijne fundusze przyczyniają się do rozwoju polskiej przedsiębiorczości?
Rozwój polskich kadr pozwala na rozwój polskich przedsiębiorstw poprzez ciągłość uczenia a tym samym poszukiwania najnowszych rozwiązań, zarówno tych już stosowanych, wdrażanych w innych podmiotach i krajach jak i tych opracowywanych samodzielnie dla potrzeb wybranej organizacji. Kontakt z wiedzą, z najnowszymi osiągnięciami nauki pozwala również na transfer nowych technologii do polskich przedsiębiorstw, wdrażanie nowych inwestycji, poszukiwanie nowych rynków zbytu czy zwiększenie udziału polskich firm w wystawach, targach itp.
Czy polscy przedsiębiorcy w dający się zmierzyć sposób skorzystali z dofinansowań?
Fundusze UE w każdym okresie budżetowania, zarówno 2004-2006 jak i 2007-2013 cieszą się ogromną popularnością. Dofinansowanie wszelkiego rodzaju inwestycji, rozwoju infrastruktury przedsiębiorstwa czy też posiadanych kadr pozwala na dalsze inwestowanie w przedsiębiorstwo a tym samym rozwój. Już teraz widać jak bardzo zmieniły się polskie przedsiębiorstwa, które otrzymały dofinansowanie w ramach funduszy UE. Stały się bardziej rozwinięte zarówno pod względem posiadanego parku maszynowego, nowo powstałych obiektów itp. jak również w zakresie związanym z kadrą i pracownikami posiadającymi wiedzę i specjalizację
w wybranych obszarach.
Wielkopolska na pierwszym miejscu
Według rankingu województw, które dofinansowują swoje przedsiębiorstwa w ramach dotacji z Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO) przekazanego przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego - Wielkopolska zajmuje pierwsze miejsce. Do końca kwietnia 2011 w naszym regionie podpisano umowy z firmami o wartości 1 miliarda 488 milionów złotych. Tuż za Wielkopolską, na drugim miejscu uplasowało się województwo warmińsko – mazurskie, na trzecim zaś województwo pomorskie.
W Wielkopolsce starania o pieniądze z Funduszy Europejskich podejmują przede wszystkim małe i średnie przedsiębiorstwa. Dla nich dofinansowanie to duża pomoc w realizacji celów. Zwykle starających się jest więcej niż przyznanych pieniędzy z Unii Europejskiej.
W województwie wielkopolskim rozdzielono już w sumie 98% dotacji dla firm, przede wszystkim na projekty innowacyjne. Dofinansowania trafiają także do sektora turystyczno – rekreacyjnego.
Jak pokazują wyniki - Wielkopolska przoduje zdecydowanie w nastawieniu na rozwój przedsiębiorczości.
Od początku realizacji Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego przeprowadzono 50 konkursów. Beneficjenci złożyli blisko 5,4 tys. wniosków o dofinansowanie na kwotę 8, 4 mld zł.
Największą popularnością cieszą się konkursy dla przedsiębiorców i samorządów. O dotacje na inwestycje drogowe stara się większość powiatów i gmin.
Do końca grudnia minionego roku najwięcej podpisanych projektów, bo aż 1274 dotyczyło projektów realizowanych przez przedsiębiorców i instytucje otoczenia biznesu, 168 modernizacji dróg, kolei, transportu zbiorowego, 160 środowiska, 107 turystyki i kultury, 15 uczelni, szkół oraz szpitali, 7 – rewitalizacji terenów miejskich.
Źródło:
http://www.conquest.pl/znaczenie-oraz-poziom-wykorzystania-przez-polske-funduszy-z-unii-europejskiej-na-lata-2007-2013/
http://www.sim.wz.uw.edu.pl/issue5/05.pdf
Dziennik Gazeta Prawna, 30.06.2011