Złoty autobus przyjechał do Kalisza! Co to za performens?

Otwarciu wystawy towarzyszył uroczysty przyjazd „złotego autobusu”, którym Grupa Nowolipie podróżuje w ramach działań performatywnych inicjowanych przez Pawła Althamera. Ze „złotymi ludźmi” przyjechali zaprzyjaźnieni artyści, w tym Joanna Świerczyńska, członkowie Stowarzyszenia „Grupa Nowolipie – Uskrzydleni” z Panią Izabelą Skonecką – prezeską oraz Robertem Kwaśniewskim – koordynatorem działań grupy.Podczas wernisażu publiczność mogła uczestniczyć w rozmowie z członkami Grupy Nowolipie, która odbyła się w ramach tradycyjnego spotkania autorskiego w Galerii. Wieczór uświetnił performatywnym koncertem na własnoręcznie wykonanym instrumencie amerykański wiolonczelista Jacob Cohen, przyjaciel Pawła Althamera i Grupy Nowolipie.

Na wystawie „Opera Kaliska” , która potrwa do 12 października 2023, można obejrzeć cykl prac ceramicznych i rysunkowych, wykonanych rękami uczestników Grupy Nowolipie oraz rzeźby Pawła Althamera, a także trzy filmy Rafała Żurka poświęcone społeczności twórców, zgromadzonych wokół Państwowego Ogniska Artystycznego „Nowolipki”. Reprodukcje prac „złotych ludzi” oglądać można także w przestrzeni miasta, na 7 przystankach autobusowych, w ramach cyklicznego projektu Galerii pod nazwą POSTUJ ze SZTUKĄ.

Kolejną odsłoną „Opery Kaliskiej” było piątkowe wydarzenie performatywne, którego impulsem stały się działania Pawła Althamera i warszawskiej Grupy Nowolipie kaliskim Parku Miejskim. Na polanie nieopodal rzeźby "SPOCZYWAJĄCA", odbywało się wspólnotowe działanie artystyczne, do którego spontanicznie przyłączali się przechodnie, młodzież oraz rozmaici goście. Do tej aktywności mógł dołączyć każdy, kto chciał wzbogacić „Operę Kaliską” swoimi środkami wyrazu. Nic więc dziwnego, że oprócz działań rysunkowo-malarskich odbywały się medytacje, prowadzone przez Izę Kaszyńską. Pod wielkim dębem można było usłyszeć także muzyczne rozmowy, które prowadzili perkusista Daniel Szwed i Jacob Cohen wiolonczelista oraz performer. Parkowa polana stała się na czas "Opery Kaliskiej" przestrzenią wspólnej kontemplacji.

Prace powstałe podczas performansu wpisują się swoim charakterem w ideę samego Althamera, że „każdy jest twórcą, tylko niektórym trzeba pomóc to odkryć”. I takim odkrywaniem oraz wspólnym tworzeniem nasycone było działanie performatywne „Opera Kaliska”, którego świadkami i uczestnikami stali się w jednym czasie wszyscy obecni świadkowie i uczestnicy tych wydarzeń.

Początki Grupy Nowolipie sięgają roku 1994, kiedy Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego zorganizowało przy Państwowym Ognisku Artystycznym w Warszawie zajęcia manualne, podczas których chorzy mogli dzięki lepieniu w glinie ćwiczyć ręce, znajdując przy okazji psychiczną odskocznię od problemów codzienności. Prowadzącym zajęcia został młody absolwent ASP w Warszawie – Paweł Althamer. Minęło trochę czasu i okazało się, że to, co powstaje, to już nie są miseczki czy aniołki. Althamer stał się znanym rzeźbiarzem, spotkania stały się okazją do rozmów o sztuce (o sztuce życia także), a lepienie zmieniło się w tworzenie. Podobnie jak Grupa stworzyła wspólnotę, także ich prace zaczęły być wspólnym dziełem. Paweł Althamer z premedytacją wprowadzał w życie swoją teorię, że „każdy jest twórcą, tylko niektórym trzeba pomóc to odkryć”. W 2005 roku formalnie zaistniała Grupa Nowolipie, do której – na krócej lub dłużej – dołączało wielu młodych (i nie tylko) artystów, wolontariuszy czy po prostu przyjaciół. Dołączyła też malarka Joanna Świerczyńska, współprowadząca z Althamerem zajęcia, wtedy też poszerzyła się paleta działań Grupy. Obecnie to także malarstwo, rysunek, performans. Niezmienna pozostaje formuła – każda praca jest efektem wspólnego działania. Coraz częściej też Grupa Nowolipie zaczęła wychodzić ze swoimi działaniami poza budynek Państwowego Ogniska Artystycznego.

Paweł Althamer - urodzony w 1967 r., mieszka i pracuje w Warszawie, rzeźbiarz, autor działań, instalacji, filmów video. W swojej twórczości wychodząc od doświadczenia konkretnego cielesnego “ja” , zamazuje granicę między tym co jednostkowe i społeczne, między przestrzenią prywatną a publiczną, między reprezentacją a rzeczywistością, wykonując zarówno realistyczne rzeźby z nietrwałych materiałów, skromne interwencje w rzeczywistość, jak i rozbudowane projekty zakładające kolaborację i partycypację innych podmiotów lub grup np. bezdomnych, dzieci, mieszkańców bloku na warszawskim osiedlu, personelu obsługującego galerie. Od 1994 r. prowadzi cotygodniowe warsztaty ceramiczne dla osób chorujących na stwardnienie rozsiane w Państwowym Ognisku Artystycznym “Nowolipki” w Warszawie, ich wspólne prace wystawiane są jako Paweł Althamer & Grupa Nowolipie. Jego prace pokazywane były m.in. podczas indywidualnych wystaw The Neighbors New Museum, Nowy Jork (2014), Almech Deutsche Guggenheim, Berlin (2011), czy One of Many, Fondazione Nicola Trussardi, Mediolan (2007), jak również zbiorowych w Co widać? Sztuka polska dzisiaj, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (2014), Performa 13 Nowy Jork (2013), The Encyclopedic Palace. 55. Biennale w Wenecji, Wenecja (2013), Lovis-Corinth-Preis 2022, Kunstforum Ostdeutche Galerie, Ratyzbona (2022).

PAWEŁ ALTHAMER I GRUPA NOWOLIPIE – OPERA KALISKA

wystawa i projekt performatywny

Czas trwania wystawy: 8.09-12.10.2023

Miejsce wystawy:

Galeria Sztuki im. Jana Tarasina

Pl. św. Józefa 5, 62-800 Kalisz