„Ślad. Światło, które trwa”– wernisaż fotografii Jolanty Chowańskiej

O AUTORCE

Fotografka, twórczyni VR, inżynier informatyk, programistka. Absolwentka Politechniki Wrocławskiej na kierunku Elektronika i Telekomunikacja oraz Animacji Kultury (specjalizacja Film). Łączy wiedzę techniczną i artystyczną. Od zawsze bliska jej była nowoczesność – nawet wtedy, gdy sięgała po dawne techniki fotograficzne. Wybierała je nie z potrzeby tradycji, lecz dla ich wyjątkowej plastyki obrazu.

Kształciła się w Jeleniogórskiej Szkole Fotografii pod okiem Wojciecha Zawadzkiego i Ewy Andrzejewskiej.
W fotografii poszukuje światła, emocji i subtelności. Liczy się nie tylko kadr, ale także stan umysłu w momencie naciśnięcia spustu migawki. Istotne jest pytanie: czy obraz oglądany w przyszłości przywoła podobne doznania, jakie towarzyszyły mu w chwili powstania? Tworząc zdjęcia, myśli o ich długim rezonansie – o tym, czy będą „brzmiały” za pięć, dziesięć czy dwadzieścia lat.

Jej obrazy wyłaniają się z cierpliwego wyczekiwania chwili – gdy światło i ruch układają się w formę, która na moment zastyga i staje się znacząca. Prezentowany cykl czarno-białych fotografii, głównie w formacie 6x6 – wywoływanych ręcznie w koreksie i poddanych jedynie delikatnej cyfrowej obróbce po zeskanowaniu – jest hołdem dla mistrzów Jeleniogórskiej Szkoły Fotografii. Wydruki zostały przygotowane na barycie, na papierze archiwalnym – to również ukłon w stronę rzemiosła. Fotografie istnieją tylko w kilku egzemplarzach, oraz zgodnie z przekonaniem nauczycieli, że prace nie powinny pozostawać w szufladach ani wyłącznie na nośnikach cyfrowych czy w sieci. Powinny być wykonane starannie, by przetrwać dziesiątki lat i stanowić ślad po twórcy.

Artystka podkreśla, że to tylko część jej twórczości. Specjalizuje się także w portrecie czarno-białym wykonywanym cyfrowo – kontrastowymi i precyzyjnie dopracowanymi. Czasem obróbka jednej pracy trwa kilkanaście tygodni, bo każdy detal ma znaczenie. Jednocześnie artystka kocha niedoskonałość: fotografuje także telefonem, a obraz poddaje ogromnej, wręcz graficznej obróbce. Eksperymentuje z własnymi technikami, łącząc fotografię ze skanami 3D postaci i tworząc z nich materiał wyjściowy do pracy artystycznej. Dzisiejsza wystawa jest jednak podsumowaniem wcześniejszego etapu jej życia – domknięciem klamry. To, co teraz nowe, to fotografie coraz bardziej skupione na emocjach, człowieku, wyobraźni i immersji – podążanie za wizją. Obraz powstaje w trakcie tworzenia, głównie na tablecie.

Jest współtwórczynią Stowarzyszenia Fotografczinego Poza Kadrem im. Ryszarda Szymańskiego w Kaliszu.
Od lat współorganizuje Galerię Bezdomne – wystawy otwarte dla wszystkich twórców, odbywające się w nietypowych, często opuszczonych przestrzeniach: starych kamienicach, więzieniach, czy piwnicach. To inicjatywa, w której każdy może zaprezentować swoje prace, niezależnie od dorobku.

Prowadzi także Studio Łazienana – elegancką przestrzeń fotograficzną w centrum Kalisza, w której realizuje własne projekty artystyczne i udostępnia ją innym twórcom. Dzieli się również wiedzą: prowadzi warsztaty z fotografii studyjnej oraz warsztaty z wirtualnej rzeczywistości w połączeniu z wykorzystaniem sztucznej inteligencji, ucząc pracy z nowymi technologiami obrazu i narracji przestrzennej.

Jest laureatką konkursów fotograficznych, m.in. wielokrotnie nagradzana w cyklicznym konkursie „W Obiektywie” w Galerii Wieża Ciśnień w Kaliszu. Uczestniczyła w licznych wystawach wspólnych i indywidualnych w Polsce i za granicą – m.in. w Kaliszu, Ostrowie Wielkopolskim, Jeleniej Górze i Czechach.

Obok fotografii rozwija pasję tworzenia światów 3D i immersyjnych przestrzeni VR. Współpracuje z Uniwersytetem Jagiellońskim i filozofem Sidemney Myoo, buduje światy VR wykorzystywane podczas wykładów z filozofii sieci w ramach Academia Electronica oraz udostępnia te przestrzenie podczas konferencji naukowych online. Jej praktyka artystyczna obejmuje zarówno medium analogowe, jak i cyfrowe – od klasycznego negatywu po przestrzenie wirtualne – zawsze z fascynacją dla światła, obrazu, emocji i nowych możliwości technologii.