„Na straży życia, w obronie mienia”. Apel pamięci i jubileusz Pomnika Chwały Pożarników Kaliskich

Dowódcą uroczystości był st. kpt. Łukasz Portasiak, a w poczcie flagowym, poczcie sztandarowym oraz pododdziale stanęli funkcjonariusze Komendy Miejskiej PSP w Kaliszu.

– Z ogromnym wzruszeniem i dumą stoję dziś przed wami, by wspólnie oddać hołd tym, którzy z narażeniem własnego życia służyli innym. Pomnik ten upamiętnia strażaków poległych w walce z żywiołem w powojennej Polsce oraz tych, którzy zginęli podczas II wojny światowej. Dziś symbolizuje również poświęcenie wszystkich funkcjonariuszy i druhów ochotniczych straży pożarnych – mówił st. bryg. Roman Matecki, Komendant Miejski PSP w Kaliszu.

Przed odnowionym monumentem przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, służb mundurowych oraz organizacji społecznych złożyli wiązanki kwiatów i zapalili znicze. Wspólną modlitwę za poległych strażaków poprowadzili kapelani strażaków powiatu kaliskiego – ks. prał. płk rez. Tadeusz Pałuska oraz ks. kan. Piotr Kuświk.

Rocznicowe uroczystości miały swoją kontynuację w auli im. prof. Jerzego Rubińskiego na kaliskim Wydziale Pedagogiczno-Artystycznym UAM, gdzie odbyła się gala jubileuszowa. Uświetniły ją występy chóru „Kopernik” z III LO w Kaliszu pod kierownictwem Marii Szczap oraz orkiestry dętej OSP z Godziesz Wielkich pod batutą Marka Kubery.

Podczas spotkania uczestnicy mogli cofnąć się do początków lat 90., kiedy powstawała Państwowa Straż Pożarna i kształtował się Krajowy System Ratowniczo–Gaśniczy. Panel dyskusyjny na ten temat poprowadził Łukasz Kostecki, a wzięli w nim udział st. bryg. w st. spocz. Ryszard Frątczak, st. bryg. w st. spocz. Wieńczysław Prokop oraz Adam Kozyra.

Podczas gali podziękowano osobom i instytucjom wspierającym rozwój oraz funkcjonowanie jednostek ochrony przeciwpożarowej. Ogłoszono także wyniki konkursu plastycznego poświęconego strażackiej służbie. W wydarzeniu uczestniczyli m.in. uczniowie klasy pożarniczej z Technikum nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu.

Goście mieli okazję obejrzeć również wystawę fotograficzną „Na straży życia, w obronie mienia…”, prezentującą codzienną służbę strażaków. Autorami zdjęć byli: Noemi Biel, Bartosz Pawłowski, Grzegorz Pietrzykowski, Krzysztof Karpisiewicz, Szymon Zimny i Michał Pietrzak.

W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz państwowych, samorządowych i służb mundurowych, m.in. asystenci parlamentarzystów, przedstawiciele wojewody, władz miasta i powiatu kaliskiego, a także komendanci powiatowi PSP z południowej Wielkopolski.

Dyplomem Komendanta Głównego PSP uhonorowano strażaków zawodowych i druhów OSP, którzy wnieśli znaczący wkład w rozwój Krajowego Systemu Ratowniczo–Gaśniczego w Kaliszu. Wyróżnienia otrzymali m.in.:
st. kpt. Grzegorz Kuświk, asp. sztab. Robert Radziszewski oraz druhowie – Zbigniew Banasiewicz, Stanisław Baran, Tomasz Banasiak, Janusz Błażik, Bartłomiej Janas, Krzysztof Kazimierczak, Dariusz Korczyński, Arkadiusz Kuświk, Ireneusz Lewandowski, Jerzy Majas, Tadeusz Cymer, Jacek Maślak, Zbigniew Nowak, Janusz Okoń, Tomasz Raniś, Paweł Różalski, Sławomir Sośnicki, Wojciech Różalski, Marian Szymczak, Marea Wąsiewicz, Ryszard Wierucki, Maciej Wiertelak i Janusz Zieliński. Za zaangażowanie w rozwój ochrony przeciwpożarowej wyróżnieni zostali również włodarze miasta Kalisza i gmin powiatu kaliskiego.

Idea wzniesienia Pomnika Chwały Pożarników Kaliskich narodziła się w latach 80. XX wieku, w przededniu 35-lecia powołania państwowych organów ochrony przeciwpożarowej oraz 40-lecia służby pożarniczej. Z inicjatywy ówczesnego Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych w Kaliszu, płk. poż. Zygmunta Leszczyńskiego, w 1984 roku powołano Komitet Obchodów, którego honorowym przewodniczącym został wicewojewoda kaliski dr Mieczysław Woźniak.

Uroczyste odsłonięcie pomnika miało miejsce 19 maja 1985 roku podczas wojewódzkich obchodów Dnia Strażaka. Autorem i wykonawcą monumentu był kaliski rzeźbiarz W.A. Oźmina. Od tego czasu pomnik stał się miejscem pamięci i symbolem strażackiego etosu – poświęcenia, odwagi i służby drugiemu człowiekowi.

W 1998 roku pomnik wpisano do rejestru Miejsc Pamięci Narodowej, a dziś, po odnowieniu, ponownie przypomina słowa strażackiej przysięgi „Na straży życia, w obronie mienia…”.