Upadłość konsumencka – czym jest i jak ją przeprowadzić?

Kto może skorzystać i na jakich warunkach z postępowania upadłościowego.

Upadłość konsumencka, zgodnie z przepisami prawo upadłościowe, jest postępowaniem przeznaczonym dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej, czyli są konsumentami. Konsumentem jest więc osoba, która dokonuje czynności prawnej (np. zawiera umowę), niezwiązaną bezpośrednio z działalnością gospodarczą (w tym zawodową). Przykładem takiej czynności prawnej jest zawarcie umowy pożyczki lub umowy kredytu ratalnego na zakup telewizora, służącego do użytku domowego.

Podstawowym warunkiem do ubiegania się o upadłość konsumencką jest niewypłacalność dłużnika. Ustawa Prawo Upadłościowe definiuje niewypłacalność jako niezdolność do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Oznacza to, iż Pani Krystyna, aby była uznana za niewypłacalną, powinna nie spłacać swoich zobowiązań przez co najmniej trzy miesiące.

Kolejnym warunkiem, który musi zostać przez Panią Krystynę spełniony, aby została ogłoszona jej upadłość, to brak winy w powstaniu zadłużenia. Oznacza to, że jeżeli Pani Krystyna przez własną lekkomyślność doprowadziła swój majątek do ruiny, można domniemywać, że jej tzw. moralność płatnicza zostanie oceniona przez sąd negatywnie. Natomiast w przypadku Pani Krystyny mamy do czynienia z chorobą, która uniemożliwiła jej podjęcie pracy, co ma tutaj kluczowe znaczenie, gdyż co do zasady wyklucza jej winę.

Wniosek.

Aby można ubiegać się o upadłość konsumencką Pani Krystyna powinna złożyć do sądu wniosek o upadłość. Na tym etapie sąd weryfikuje przesłanki i bada czy wobec dłużnika występują podstawy do ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Sąd dokonuje weryfikacji wniosku, badając przywołane i załączone dowody oraz przeprowadzając ewentualną rozprawę.

Właściwe postępowanie upadłościowe rozpoczyna się od chwili wydania przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej. Na tym etapie zostaje powołany syndyk oraz sędzia-komisarz, którzy będą odpowiedzialni za przeprowadzenie postępowania.

Zostaje ustalona tzw. masa upadłościowa, czyli majątek Pani Krystyny, jak również lista wierzytelności. W dalszej kolejności następuje spieniężenie majątku dłużnika przez syndyka i przekazanie uzyskanych w ten sposób środków wierzycielom.

Bardzo istotne jest to, iż wszelkie postępowania windykacyjne, trwające sprawy przed sądami, czy postępowania egzekucyjne, zostają wstrzymane.

W ramach postępowania upadłościowego możliwe jest również zawarcie układu z wierzycielami, który będzie określał warunki spłaty istniejących zobowiązań Pani Krystyny.

Plan spłaty.

Kolejnym etapem postępowania upadłościowego jest ustalenie ewentualnego planu spłaty wierzycieli. Plan spłaty wierzycieli może być ustalony na okres maksymalnie 36 miesięcy, a upadły w międzyczasie reguluje miesięczną płatność na poczet niezaspokojonych zobowiązań w ramach likwidacji majątku.

Istotnym elementem tego etapu jest to, że Pani Krystyna odzyskuje możliwość decydowania o tym, jak przebiega postępowanie (wcześniej decydował za nią Syndyk), w szczególności ma możliwość otrzymywania pełnego wynagrodzenia za pracę.

Po wykonaniu planu spłaty wierzycieli dochodzi do umorzenia pozostałych zobowiązań, które nie zostały wykonane w ramach likwidacji majątku upadłego, czy planu spłaty wierzycieli.

Procedura ta kończy postępowanie upadłościowe i powoduje, że Pani Krystyna rozpoczyna nowy etap w życiu – bez długów.

Zmiany w przepisach.

9 września 2019 r. Prezydent podpisał nowelizację ustawy prawo upadłościowe, która wprowadza szereg zmian. Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia jej ogłoszenia, z wyjątkiem niektórych wskazanych w niej przepisów. Ustawa zmienia zasady i przesłanki ogłaszania upadłości. Do najważniejszych z nich należą:

Sąd nie będzie już na wstępie badał przyczyn niewypłacalności. Do ogłoszenia upadłości wystarczy samo stwierdzenie, że dłużnik jest niewypłacalny

Po ogłoszeniu upadłości podejmowana będzie decyzja, czy możliwa jest odmowa oddłużenia, przy czym możliwość tę ograniczono do sytuacji celowego  trwonienia majątku, a więc zachowania wynikającego ze złej woli dłużnika. Ustalenie innych istotnych uchybień w zachowaniu dłużnika nie będzie wyłączało oddłużenia. Będzie natomiast skutkować wydłużeniem planu spłaty wierzycieli do 7 lat, w miejsce maksymalnie 3 lat spłaty dla rzetelnego dłużnika.

Na wzór brytyjski ustawa wprowadza dla konsumenta możliwość zawarcia porozumienia z wierzycielami bez konieczności ogłoszenia upadłości. Dzisiaj takie porozumienie możliwe jest jedynie po ogłoszeniu upadłości dłużnika.

W myśl ustawy z sumy uzyskanej ze sprzedaży domu lub mieszkania wydzielana będzie kwota (odpowiadająca przeciętnemu czynszowi najmu w tej samej lub sąsiedniej miejscowości), za którą dłużnik będzie mógł przez dwa lata wynajmować mieszkanie dla siebie i swojej rodziny

——

Masz problem prawny? Nie wiesz jak postąpić w określonej sytuacji? Potrzebujesz pomocy i nie wiesz do kogo się z tym zwrócić? 

Zapraszamy do kontaktu. Jesteśmy do Państwa dyspozycji.

Radca prawny Mateusz Biadała specjalizuje się w prawie rodzinnym, gospodarczym oraz karnym. Prowadzi Kancelarię Radcy Prawnego w Kaliszu przy Al. Wolności 9a/11 oraz w Pleszewie przy ul. Rynek 22. Tel.: 62-760-71-01 | www.biadalakancelaria.pl.