Dziś Wielki Czwartek. Jakie jest jego znaczenie?

Triduum rozpoczyna się celebracją Mszy Wieczerzy Pańskiej w wielkoczwartkowy wieczór. Wielki Czwartek to dzień ustanowienia dwóch sakramentów; Kapłaństwa i Eucharystii. Wspominamy, a zarazem upamiętniamy Ostatnią Wieczerzę, jaką Chrystus spożywał ze swymi Apostołami w ostatnią noc przed męką.

Przepisy mówią, iż w tym dniu we wszystkich innych kościołach można odprawić tylko jedną Mszę. Jest to Msza Wieczerzy Pańskiej. Zastępuje ona nieszpory tego dnia i jest początkiem Triduum Paschalnego, które stanowi w swej istocie jedną, nierozerwalną całość, rozciągniętą jednak na trzy dni.

Przed Liturgią Słowa odśpiewywany jest hymn Chwała na wysokości Bogu, podczas którego biją wszystkie dzwony i dzwonki. Od zakończenia hymnu instrumenty te milkną aż do Gloria w Wigilię Paschalną sprawowaną w noc Wielkiej Soboty. Do tego czasu w liturgii zamiast dzwonków stosuje się kołatki; drewniane instrumenty, zwane też z łaciny crepitacula lub tabulae. Radosny, miły dla ucha dźwięk dzwonków zastępuję więc surowe i żałobne brzmienie kołatek.

Po homilii ma miejsce w tym dniu także specjalny obrzęd umycia nóg 12 mężczyznom, zwany z łaciny mandatum (od pierwszych słów śpiewanej w czasie jego sprawowania pieśni pt. Mandatum novum: “Przykazanie nowe daję wam, byście się wzajemnie miłowali”). Symbolizuje on gest umycia nóg, jakiego dokonał Chrystus w wieczerniku podczas ostatniej Wieczerzy, posługując tym niewolniczym gestem swoim apostołom.

Po liturgii Eucharystycznej i rozdaniu Komunii św. następuje przeniesienie w uroczystej procesji Najświętszego Sakramentu z tabernakulum do przygotowanego wcześniej miejsca, zwanego Ciemnicą lub ściślej: ołtarzem wystawienia; symbolizującego miejsce uwięzienia Chrystusa po Wieczerzy, w noc oczekiwania na wyrok. Podczas procesji używa się kołatek i śpiewa się hymn Sław języku tajemnicę. Przy ciemnicy trwa do późnych godzin wieczornych adoracja Chrystusa uwięzionego i cierpiącego.