Dwa budynki Rogatki Wrocławskiej
2011-05-03 14:00:03
Łukasz
Warszawska, Rypinkowska, Stawiszyńska oraz Wrocławska – cztery rogatki, usytuowane przy głównych traktach prowadzących do Kalisza, wzniesione zostały na początku XIX w. Do dzisiejszych czasów zachowała się jedynie Rogatka Wrocławska.
Klasycystyczna Rogatka Miejska, usytuowana przy obecnych ulicach Śródmiejskiej, Nowy Świat, Górnośląskiej oraz Harcerskiej, zbudowana została na planie zbliżonym do antycznej greckiej świątyni jako budynek o jednej kondygnacji. Rogatkę przykryto czterospadowym dachem namiotowym zaopatrując ją w czterokolumnowy portyk dorycki z belkowaniem oraz z trójkątnym przyczółkiem, który tworzy przedsionek z wejściem.
Wzniesienie kaliskich rogatek przypisuje się Sylwestrowi Szpilowskiemu, który w latach 1817 – 1821 pełnił funkcję budowniczego województwa kaliskiego. Pierwszy budynek Rogatki Wrocławskiej zbudowano przed 1821 rokiem, a rozebrano w 1826 roku, kiedy postanowiono zbudować bity trakt z Kalisza do Szczypiorna i konieczne było uporządkowanie Przedmieścia Wrocławskiego. Plany przebudowy zakładały cofnięcie do linii prostej muru okalającego zabudowania kościelno-klasztorne Reformatów, a ówczesny budynek rogatki usytuowany był tuż przy murze klasztornego podwórza. Z tego względu, 8.06.1826 r. władze wojewódzkie poleciły jej rozebranie, ale przy jednoczesnym poleceniu wzniesienia przy cmentarzu nowej – wykorzystując materiał pochodzący z rozbiórki budynku.
Po Sylwestrze Szpilowskim, kolejnym budowniczym wojewódzkim został Franciszek Reinstein i to jemu powierzono przygotowanie projektu oraz opracowanie kosztorysu robót budowlanych. Dokumenty wysłano do Warszawy, by zatwierdzone zostały przez Komisję Rządową Spraw Wewnętrznych i Policję. Jednakże dopiero następnego roku, w czerwcu 1827, Komisja wydała ostateczną zgodę na przystąpienie do prac budowlanych.
Po uzyskaniu zgody, zabrano się do postawienia drugiego budynku Rogatki Wrocławskiej. Budowa trwała dwuetapowo – pierwszą część prac zakończono w październiku, by prace na nowo rozpocząć wiosną 1828 roku. Rok po otrzymaniu zezwolenia z Warszawy, Franciszek Reinstein zawiadomił Komisję Wojewódzką o zakończeniu budowy.
Do końca XIX wieku Rogatka Wrocławska pełniła swoje pierwotne funkcje, była zatem miejscem, w którym przeprowadzano kontrolę osób przybywających do miasta oraz pobierano opłaty celne.
W okresie międzywojennym przed budynkiem rogatki znajdowała się miejska waga, która świadczyła usługi prywatnym handlowcom, po II wojnie światowej budynek przekazano Związkowi Niewidomych, następnie od 1975 roku kaliskiemu Oddziałowi Stowarzyszenia Księgowych, a od 1999 roku w historycznej siedzibie Rogatki Wrocławskiej mieści się cukiernia.
Warto poczytać:
Kościelniak W., „Kalisz. Przewodnik”, Kalisz 2005, str. 105
Splitt J.A., „O Rogatce Wrocławskiej słów kilka”, Kalisia nowa 2/78/luty 2001, str. 18-19
Woźniak A. (tekst), Kościelniak W. (rys.), „Zwiedzamy Kalisz: Rynek i ratusz, Most Kamienny zwany też Aleksandryjskim, Rogatka Wrocławska”, Poznań, 1999
Wzniesienie kaliskich rogatek przypisuje się Sylwestrowi Szpilowskiemu, który w latach 1817 – 1821 pełnił funkcję budowniczego województwa kaliskiego. Pierwszy budynek Rogatki Wrocławskiej zbudowano przed 1821 rokiem, a rozebrano w 1826 roku, kiedy postanowiono zbudować bity trakt z Kalisza do Szczypiorna i konieczne było uporządkowanie Przedmieścia Wrocławskiego. Plany przebudowy zakładały cofnięcie do linii prostej muru okalającego zabudowania kościelno-klasztorne Reformatów, a ówczesny budynek rogatki usytuowany był tuż przy murze klasztornego podwórza. Z tego względu, 8.06.1826 r. władze wojewódzkie poleciły jej rozebranie, ale przy jednoczesnym poleceniu wzniesienia przy cmentarzu nowej – wykorzystując materiał pochodzący z rozbiórki budynku.
Po Sylwestrze Szpilowskim, kolejnym budowniczym wojewódzkim został Franciszek Reinstein i to jemu powierzono przygotowanie projektu oraz opracowanie kosztorysu robót budowlanych. Dokumenty wysłano do Warszawy, by zatwierdzone zostały przez Komisję Rządową Spraw Wewnętrznych i Policję. Jednakże dopiero następnego roku, w czerwcu 1827, Komisja wydała ostateczną zgodę na przystąpienie do prac budowlanych.
Po uzyskaniu zgody, zabrano się do postawienia drugiego budynku Rogatki Wrocławskiej. Budowa trwała dwuetapowo – pierwszą część prac zakończono w październiku, by prace na nowo rozpocząć wiosną 1828 roku. Rok po otrzymaniu zezwolenia z Warszawy, Franciszek Reinstein zawiadomił Komisję Wojewódzką o zakończeniu budowy.
Do końca XIX wieku Rogatka Wrocławska pełniła swoje pierwotne funkcje, była zatem miejscem, w którym przeprowadzano kontrolę osób przybywających do miasta oraz pobierano opłaty celne.
W okresie międzywojennym przed budynkiem rogatki znajdowała się miejska waga, która świadczyła usługi prywatnym handlowcom, po II wojnie światowej budynek przekazano Związkowi Niewidomych, następnie od 1975 roku kaliskiemu Oddziałowi Stowarzyszenia Księgowych, a od 1999 roku w historycznej siedzibie Rogatki Wrocławskiej mieści się cukiernia.
Warto poczytać:
Kościelniak W., „Kalisz. Przewodnik”, Kalisz 2005, str. 105
Splitt J.A., „O Rogatce Wrocławskiej słów kilka”, Kalisia nowa 2/78/luty 2001, str. 18-19
Woźniak A. (tekst), Kościelniak W. (rys.), „Zwiedzamy Kalisz: Rynek i ratusz, Most Kamienny zwany też Aleksandryjskim, Rogatka Wrocławska”, Poznań, 1999
Jeśli spodobał Ci się nasz artykuł,
wrzuć nam coś do kapelusza :)
Wdzięczny Zespół Calisia.pl
Przeglądaj artykuły z 16 lat istnienia portalu Calisia.pl - od 2007 roku do dziś !
Opinie użytkowników:
Te artykuły mogą cię zainteresować
Pozostałe aktualności
