Czy rzemiosło chyli się ku upadkowi? Prezes Izby Rzemiosła Polskiego zawitał w Kaliszu

Przedstawiciele cechów rzemiosł, centrów kształcenia, rzemieślnicy, przedsiębiorcy spotkali się 10 kwietnia w Izbie Rzemieślniczej w Kaliszu. Gościem specjalnym był prezes Izby Rzemiosła Polskiego prof. Jan Klimek, który odwiedza poszczególne cechy, izby rzemieślnicze by ocenić kondycję rzemiosła i jego przyszłość.

- W ciągu mojej kadencji chcę objechać wszystkie Izby Rzemieślnicze, a mamy ich 25, ponad 420 cechów. Chcę zobaczyć jaka jest kondycja polskiego rzemiosła. Jest to już moja 20 izba i jestem pod wrażeniem rzemiosła. Gdyby ktoś zapytał się mnie dlaczego jeszcze istniejemy i co jest w nas rzemieślnikach, to odpowiedziałbym, że to jakość, kwalifikacje i niekonwencjonalne umiejętności. Jestem pod wrażeniem, tego co dzieje się w izbach rzemieślniczych. Jesteście nie tylko najstarszym miastem w Polsce, ale też miastem, które wyznaczało kierunki rzemieślnicze. Z Kalisza wyszło wielu dobrych przedsiębiorców, rzemieślników  - mówił prof. Jan Klimek.

Izba Rzemieślników Polskich w czerwcu br. ogłosi strategię dla rzemiosła na lata 2025-2030. 

- Oprócz tradycyjnych zawodów jak fryzjer, tapicer, elektryk, ślusarz, monter, cukiernik, będziemy mówić o cyfryzacji, sztucznej inteligencji, firmach rodzinnych, sukcesji. Największym problemem w naszych rodzinnych firmach rzemieślniczych jest sukcesja. Chcemy stworzyć dla młodych ludzi coś czego do tej pory nie było. Szkolimy obecnie około 80 tys. młodych ludzi. Przeprowadzamy około 30 tys. egzaminów czeladniczych rocznie i 5 tys. mistrzowskich. Chcielibyśmy aby większość młodych ludzi, która pracuje w firmach rodzinnych, w przyszłości te firmy przejmowała. To się niestety nie dzieje - mówił prof. Jan Klimek. - Kiedy byłem na kongresie międzynarodowym w Monachium, premier Bawarii powiedział, że rocznie z powodu braku sukcesji znika 100 tys. zakładów rzemieślniczych. Firmy rodzinne są tak ważne. 65 procent firm to firm europejskich to są firmy rodzinne. Polska firmami rodzinnymi też stoi. Czuję się dumny, będąc za granicą, że reprezentuję polskie rzemiosło, które jest naprawdę cenionym partnerem w środowisku europejskim.

Jak zaznacza, od 1989 roku, liczba uczniów w rzemiośle spadła o ponad 100 tys. Poszukiwane są młode talenty, które rodzą się w firmach rzemieślniczych, rodzinnych, w przedsiębiorstwach.

- Talenty są dzisiaj w naszych szkołach zawodowych, których mamy 43, w firmach rzemieślniczych, rodzinnych. Niestety trochę zaniechaliśmy to nie doceniając szkolnictwa zawodowego - dodaje profesor.

W ramach nowej strategii powołana została Rada Naukowa w Związku Rzemiosła Polskiego, w skład której weszło 20 profesorów. Powołana została także Rada Młodzieży Rzemieślniczej, działy cyfryzacji, sztucznej inteligencji, przemodelowania rzemiosła polskiego. Profesor zwrócił uwagę także na konieczność systemowej zmiany sposobu nauczania oraz kształcenia młodzieży i problemy demograficzne. Według niego co roku znika półtora Kalisza. Dziennie umiera 1000 osób.

Izba w Kaliszu istnieje od ponad 40 lat, a jej głównym celem jest wspieranie zrzeszonych rzemieślników. W tej chwili kaliska izba zrzesza 11 cechów zrzeszonych i spółdzielnię rzemieślniczą, w tym 2 cechy są ogólnopolskie – zdunów i rymarzy. Oprócz tego izba realizuje obowiązek ustawowy o przeprowadzaniu egzaminów zawodowych dla uczniów szkół branżowych, w tytule czeladnika i później, po odpowiedniej praktyce w tytule mistrza. 

- Chcemy poruszyć kwestie dotyczące bezpośrednio rzemieślników, czyli to, co nas najbardziej nurtuje. Kwestie dofinansowania i naszej przyszłości, systemu kształcenia zawodowego, kwestie doradztwa zawodowego, ale też przede wszystkim sprawy legislacyjne, czyli reprezentowanie nas na poziomie parlamentu i w Unii Europejskiej, a także obrona naszych interesów, chociażby w ustawie o rzemiośle, która właśnie jest procedowana. Szczególnie zależy nam na realnym wsparciu rzemieślników w procesie sukcesji, w procesie przekazywania wiedzy młodym pokoleniom. Ważne jest również dofinansowanie tego systemu kształcenia, ponieważ uważamy podobnie zresztą jak większość specjalistów, że kształcenie w systemie mistrz - uczeń jest najbardziej efektywne, najbardziej skuteczne i dające też korzyści całemu społeczeństwu – mówił Maciej Całka, prezes Izby Rzemieślniczej w Kaliszu.

Czy zawody rzemieślnicze wracają do łask?

- Widzimy, że coraz więcej młodych ludzi i ich rodzice doceniają zalety kształcenia zawodowego w rzemiośle i decyduje się na wybór konkretnego zawodu, bo są to ogromne profity w tej chwili. Mamy sytuację, kiedy rzemieślnik i jego praca są w cenie - mówi Maciej Całka. - Rzemieślnik dzisiaj to nie tylko kowal, szewc i krawiec, ale również nowoczesne metody, technologie, budowlańcy, elektrycy, mechanicy.